Bülten 2015-84 Turist Rehberlerinin Vergilendirilmesi

Erdoğdu ÖZ

Yeminli Mali Müşavir

                                              

İstanbul,19.11.2015

                                                               (BÜLTEN 2015-84) 

TURİST REHBERLERİNİN VERGİLENDİRİLMESİ

Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından 19 Kasım 2015 gün ve 29537 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 289 Seri Nolu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde rehberlik hizmeti veren rehberlerin gelir vergisi kanunu açısından vergilendirilmesi ile ilgili açıklamalar yapılmaktadır. 

Bu tebliğ hükümlerine göre;7/6/2012 tarihli ve 6326 sayılı Turist Rehberliği Meslek Kanunu kapsamında turist rehberleri eylemli veya eylemsiz olarak değerlendirildiğinden vergilendirmede buna göre açıklanmıştır.

a-Eylemsiz rehberler

Ruhsatname sahibi ve meslek odasına kayıtlı olmakla birlikte, çalışma kartı olmayan turist rehberleri eylemsiz rehber olarak tanımlandığından bu durumdaki turist rehberleri faaliyette bulunmadığından vergi mükellefi değildir ve gelir vergisi muafiyetinden yararlanırlar.

b-Eylemli rehberler

Fiilen turist rehberliği hizmeti sunma hak ve yetkisine sahip olup meslek odasına kaydolma, ruhsat ve çalışma kartı alma zorunluluğu bulunanlar eylemli rehber olarak adlandırılır.

Eylemli turist rehberlerinden;

-Faaliyetlerini kendi nam ve hesabına mutat meslek olarak süreklilik arz edecek şekilde fiilen yapanlar(Örneğin seyahat acentaları ile iş ilişkisi içinde), Gelir Vergisi Kanununun serbest meslek kazancının vergilendirilmesine ilişkin hükümleri çerçevesinde vergilendirmeye tabi tutulur.

-Turist rehberliği faaliyetini süreklilik arz etmeyecek şekilde (aynı yılda veya birbirini takip eden yıllarda bir defaya mahsus) yapanlar  ise Gelir Vergisi Kanununun 82 nci maddesinin birinci fıkrasının (4) numaralı bendi kapsamında değerlendirilir.

-Eylemli olarak rehberlik hizmeti veren turist rehberlerinin Gelir Vergisi Kanununun 61 inci maddesinde tanımlanan ücretin tüm unsurlarını taşıyacak şekilde bir hizmet sözleşmesine dayalı olarak (Örneğin seyahat acentalarına bağlı ücretli) faaliyette bulunmaları halinde ise elde edilen gelir, ücret olarak değerlendirilecektir. Bu kişilere yapılan ödemeler Gelir Vergisi Kanununun 61, 63, 94, 103 ve 104 üncü maddeleri uyarınca vergilendirmeye tabi tutulur.

Gelir vergisi tevkifatı uygulaması açısından, serbest meslek kazancının devamlı veya arızi nitelikte ya da gelir vergisinden muaf olmasının herhangi bir önemi bulunmamaktadır.

Bu nedenle, her ne şekilde olursa olsun rehberlik hizmeti veren turist rehberlerine yapılan serbest meslek ödemeleri üzerinden tevkifat yapmakla sorumlu olanlarca, Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendinin (b) alt bendi hükmüne göre %20 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılması zorunludur.

Diğer taraftan, ödemenin net tutar olarak belirlendiği durumlarda, tevkifat Gelir Vergisi Kanununun 96 ncı maddesinin ikinci fıkrası kapsamında gayri safi tutar üzerinden yapılır.

Eylemli turist rehberlerinin serbest meslek faaliyetleri nedeniyle, kendilerine yapılacak ödemeler karşılığında serbest meslek makbuzu düzenlemeleri zorunludur.

Turist rehberleri söz konusu rehberlik faaliyetini arızi olarak yapmaları veya muafiyet kapsamında bulunmaları halinde, serbest meslek makbuzu düzenleyememektedir. Bu durumda faaliyete ilişkin ödemenin, ödemeyi yapan gelir veya kurumlar vergisi mükellefleri tarafından gider pusulası ile belgelendirilmesi ve turist rehberlerinin de gider pusulasını saklaması zorunludur.

İlgili genel tebliğe ulaşmak için tıklayınız.