Bülten 2013-70 Sermaye Şirketlerinde Ortağın Alacağının Sermaye Artırımında Alacağın Varlığının Tespiti
Erdoğdu ÖZ
Yeminli Mali Müşavir
www.erdogduozymm.com
İstanbul, 28.09.2013
BÜLTEN ( E.Ö. 2013/70 )
SERMAYE ŞİRKETLERİNDE ORTAĞIN ALACAĞININ SERMAYE ARTIRIMINDA ALACAĞIN VARLIĞININ TESPİTİ
Ortağın şirketten olan vadesi gelmiş alacağının sermaye artırımında, bu alacağın varlığının tespitinde YMM veya SMMM raporu mu yoksa asliye ticaret mahkemesince atanan bilirkişilerce hazırlanacak rapor mu ibraz edileceği konusu tartışma konusu olmuştur.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Genel Müdürlüğü 15 Temmuz 2013 gün ve 67300147.431.04-559478/4979-5665 sayılı yazısında;
6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 127 nci maddesine göre vadesi gelmiş alacakların sermayeye ilavesi mümkün olduğu belirtilmiş, aynı kanunun 342 nci maddesinden hareketle söz konusu payların ayni sermaye niteliği taşıyan bir mal varlığı unsuru olduğu ve 343 ncü madde uyarınca da değer biçileceği, açıklanmıştır.
TTK 343 ncü maddesine göre değer biçilme işlemi, şirket merkezinin bulunacağı yerdeki asliye ticaret mahkemesince atanan bilirkişilerce yapılacağı hükmedilmiştir.
Bu defa; Gümrük ve Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Genel Müdürlüğü 27 Eylül 2013 gün ve 50035491.449-7326 sayılı Ticaret Sicili Müdürlüklerine yaptığı tamimde;
Ortağın şirketten olan alacağını, ortağı olduğu şirketin sermaye artırımında ayni sermaye olarak koyması durumunda alacağın varlığının tespitinde, kanunun 343 ncü maddesi uyarınca şirket merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesince atanan bilirkişilerce hazırlanacak rapor ibraz edilebileceği gibi, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ya da denetime tabi şirketlerde denetçinin bu tespitlere ilişkin raporunun da ibraz edilebileceği, açıklanmıştır.
İlgili tamim aşağıdadır.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı
İç Ticaret Genel Müdürlüğü
Sayı: 67300147.431.04/559478/4979 – 5665
Konu: Alacağın Ayni Sermaye Olarak Şirkete Konulması
Tarih: 27 Eylül 2013
……….. TİCARET SİCİLİ MÜDÜRLÜĞÜ’NE
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 127 nci maddesinin birinci fıkrasında; alacakların sermaye şirketlerine sermaye olarak konulabileceği düzenlenmiş; maddenin ikinci fıkrası ile Kanunun 342 nci maddesi hükümleri saklı tutulmuştur. Kanunun 342 nci maddesinde ise ayni sermaye olarak konulabilecek mal varlığı unsurları; üzerlerinde sınırlı bir ayni hak, haciz ve tedbir bulunmayan, nakden değerlendirilebilen ve devrolunabilen, fikri mülkiyet hakları ile sanal ortamlar da dahil malvarlığı unsurları olarak belirlenmiştir. Kanunun 127 nci maddesi ile 342 nci maddeye yapılan gönderme ve 342 nci maddede belirtilen nakden değerlendirilebilme ile devrolunabilme nitelikleri birlikte değerlendirildiğinde, alacakların sermaye şirketine ayni sermaye olarak konulabilmesinin mümkün olduğu sonucuna ulaşılmaktadır. Kaldı ki, bu husus 342 nci maddenin birinci fıkrasının son cümlesinde de açıkça düzenlenmiş ve vadesi gelmemiş alacakların sermaye olamayacağı hükme bağlanmıştır. Buna göre, pay sahibinin, üçüncü bir kişiden veya şirketten olan üzerlerinde sınırlı bir ayni hak, haciz ve tedbir bulunmayan, vadesi gelmiş alacağının bir sermaye şirketine ayni sermaye olarak konulmasında herhangi bir engel bulunmadığı değerlendirilmektedir.
Bilindiği üzere, Kanunun 343 üncü maddesinde, bir sermaye şirketine ayni sermaye olarak konulan malvarlığı unsurları ile şirket tarafından kuruluş sırasında devralınacak işletme veya ayınların değerlerinin, şirket merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesince atanan bilirkişilerce tespit edilmesi gerektiği hükme bağlanmıştır. Yine, Kanunun 459 ve 590 ıncı maddelerinde yapılan göndermeler uyarınca, anonim ve limited şirketlerde esas sermayenin artırılmasında da sermayenin ayın olarak konmasına ve bir işletme ile ayınların devralınmasına ilişkin yukarıda açıklanan kurallar uygulama alanı bulacaktır.
Ancak, Bakanlığımıza intikal eden bilgi ve belgelerden, alacakların sermaye şirketine ayni sermaye olarak konulmasında, özellikle ortağın şirketten olan alacağını sermaye olarak şirkete koyması hususunda mahkemelerin alacağın tespiti bakımından bilirkişi atanması taleplerini reddettiği ve uygulamada bir takım sıkıntıların yaşandığı anlaşılmış ve bu konudaki sıkıntıların giderilmesi bakımından aşağıdaki açıklamaların yapılmasına ihtiyaç duyulmuştur.
Bu itibarla, pay sahibinin şirketten olan alacağını ayni sermaye olarak şirkete koyması ile bu şekilde yapılacak sermaye artırımlarının sağlıklı bir şekilde sonuçlandırılmasının temini bakımından;
1. Pay sahibinin şirketten olan alacağını, bir başka şirketin kuruluşunda veya bir başka şirketin sermaye artırımında ayni sermaye olarak koyması durumunda, pay sahibinin şirketten olan alacağının varlığının tespitinde Kanunun 343 üncü maddesi uyarınca şirket merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesince atanan bilirkişilerce hazırlanacak rapor ibraz edilmesi gerektiği,
2. Ortağın şirketten olan alacağını, ortağı olduğu şirketin sermaye artırımında ayni sermaye olarak koyması durumunda alacağın varlığının tespitinde, Kanunun 343 üncü maddesi uyarınca şirket merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesince atanan bilirkişilerce hazırlanacak rapor ibraz edilebileceği gibi, yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ya da denetime tabi şirketlerde denetçinin bu tespitlere ilişkin raporunun da ibraz edilebileceği,
3. Bu itibarla, sermaye şirketlerinin kuruluşu veya sermaye artırımında ayni sermaye konulması hususunda bundan sonra gerçekleştirilecek işlemlerde yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda işlem tesis edilmesi ile Müdürlüğünüzün bünyesinde faaliyet yürüttüğü ticaret veya ticaret ve sanayi odalarının internet sitelerinde bu konuda herhangi bir açıklama var ise ilgili kısımlarda buna paralel olarak düzeltme yapılması hususunda gereğini rica ederim.
İsmail YÜCEL
Bakan a.
Müsteşar Yardımcısı V.
Dağıtım;
– Tüm Ticaret Sicili Müdürlüklerine