Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklıkları ve Girişim Sermayesi Yatırım Fonları ile Bunlara Yapılan Yatırımın Vergilendirilmesi

Erdoğdu ÖZ

Yeminli Mali Müşavir

www.erdogduozymm.com                                               

İstanbul,21.09.2013

 

 GİRİŞİM SERMAYESİ YATIRIM ORTAKLIKLARI VE GİRİŞİM SERMAYESİ YATIRIM FONLARI İLE BUNLARA YAPILAN YATIRIMIN VERGİLENDİRİLMESİ

 

I-GİRİŞ

Girişimciliğin teşvik edilmesi amacıyla; Türkiye’de kurulmuş veya kurulacak olan, gelişme potansiyeli taşıyan ve kaynak ihtiyacı içerisinde olan girişimci şirketlere kaynak tahsis eden Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklıkları(GSYO) veya Girişim Sermayesi Yatırım Fonlarına (GSYF) sermaye koyan kurum veya şahıs yatırımcılar için  15 Haziran 2012 gün ve 28324 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6322 sayılı Kanun ile vergisel düzenlemeler getirilmiştir.

Bu makalemizde, Sermaye Piyasası Kurulunun düzenleme ve denetimine tabi olarak Türkiye’de kurulmuş GSYO veya  kurulacak GSYF’ları hakkında bilgi verildikten sonra  bu kuruluşlara yapılan yatırımların vergi kanunları karşısındaki durumları açıklanacaktır.

II- GİRİŞİM SERMAYESİ YATIRIM ORTAKLIKLARI (GSYO) İLE GİRİŞİM SERMAYESİ YATIRIM FONLARI(GSYF) VE VERGİLENDİRİLMELERİ

GSYO ve GSYF’ları hakkında  aşağıda özet  bilgiler verilmiştir.

A- GİRİŞİM SERMAYESİ YATIRIM ORTAKLIKLARI

GSYO hakkında, mülga 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa dayanılarak[i]  çıkarılmış olan Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklıklarına İlişkin Esaslar Tebliğinde (Seri:VI No:15) [ii] açıklamalar yapılmıştır.

Diğer taraftan, Sermaye Piyasası Kurulu, “Girişim Sermayesi Yatırım  Ortaklıkları “ isimli bir kitabı “SPK Yatırımcı Bilgilendirme Kitapçıkları-6” serisinde yayımlamıştır[iii].

Ayrıca, SPK’nın web sitesinde de GSYO konusunda bilgi notu da bulunmaktadır[iv] .

Bunlarla birlikte, 6332 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa göre hazırlanmış bir tebliğ tebliğ bulunmamaktadır. Ancak, yeni bir düzenleme yapılıncaya kadar mevcut mevzuat uygulanacaktır. Bununla birlikte  henüz yürürlüğe konulmamış bir tebliğ taslağı da bulunmaktadır[v]

Yürürlükte olan Tebliğ ve bilgilere göre:

(Not:Bu makalenin yayımından sonra Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklıklarına ilişkin Esaslar Tebliği (III-48.3) 09 Ekim 2013 gün ve 28790 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklıklarına ilişkin bilgi için güncel bilgi bu tebliğde yer almaktadır.

Bu tebliğe ulaşmak için tıklayınız )

GSYO :Kayıtlı sermayeli olarak kurulan ve çıkarılmış sermayelerini esas olarak girişim sermayesi yatırımlarına yönelten ortaklıklardır. Bu ortaklıklar anonim şirket şeklinde kurulurlar.Balangıç sermayesi 5 milyon liradan az olamaz. SPK’dan faaliyet yetki belgesi almak zorundadırlar.

Çıkarılmış sermayeleri 20 milyon TL’den az olan ortaklıkların çıkarılmış sermayelerinin asgari % 20’sini temsil eden paylarının, çıkarılmış sermayeleri 20 milyon TL ve daha fazla olan ortaklıkların ise çıkarılmış sermayelerinin asgari % 10’unu temsil eden paylarının halka arz edilmesi ve tüm payların kayda alınması talebiyle Kurula başvurmaları zorunludur.

Girişim sermayesi yatırım ortaklıkları, paylarının satış süresinin bitimi sonrasında çıkardıkları payların Borsa kotuna alınması için gerekli belgenin verilmesi istemiyle Kurula başvurmak zorundadırlar.

Portföyündeki girişim sermayesi yatırımlarından kar sağlayan girişim sermayesi yatırım ortaklığı, yılsonunda bu karı ortaklarına temettü olarak dağıtabilmekte ve böylece girişim sermayesi gelirini ortaklarına aktarabilmektedir.

Girişim sermayesi yatırım ortaklıkları girişim sermayesi yatırımlarına portföy değerlerinin en az % 50’si oranında yatırım yapmak zorundadırlar.

GSYO’ları ayrıca, girişim şirketlerinin yönetimine katılabilir, bu şirketlere danışmanlık hizmeti verebilir, ikinci el piyasalarda işlem gören sermaye piyasası araçları ile para piyasası araçlarına yatırım yapabilir, girişim sermayesi faaliyetlerine yönelik olarak danışmanlık hizmeti vermek üzere yurtiçinde ve yurtdışında kurulu danışmanlık şirketlerine ortak olabilir, yurtiçinde kurulu portföy yönetim şirketleri ile yurtdışında kurulmakla birlikte faaliyet kapsamı sadece yurtiçinde kurulu girişim şirketleri olan portföy yönetim şirketlerine ortak olabilir, girişim sermayesi portföyüne yönelik portföy yöneticiliği hizmeti verebilir ve İMKB Gelişen İşletmeler Piyasasında piyasa danışmanlığı hizmeti verebilirler.

GSYO, sürekli bağımsız denetime tabidir. Bunun sonucu olarak şirketin finansal tabloları Kurul tarafından listeye alınmış bir bağımsız denetim kuruluşu tarafından 6. ve 12. ay sonları itibariyle denetlenir. Payları borsada işlem gören ortaklıklar bağımsız denetimden geçirilen 6 aylık ve yıllık tablolarının yanı sıra her hesap döneminin 3. ay ve 9. ay sonları itibariyle hazırlanan mali tablolarını da borsaya iletirler.

Girişim Sermayesi Yatırımı: Girişim şirketlerinin hisse senetlerinin satın alınması veya borçlanma araçlarının satın alınması şeklindedir.

Ana sözleşmede hüküm bulunmak kaydıyla halka arzın sadece nitelikli yatırımcılara yapılmak üzere sınırlandırılma yapılabilir.

Nitelikli yatırımcı; Yatırım fonları, emeklilik fonları, menkul kıymetler yatırım ortaklıkları, girişim sermayesi yatırım ortaklıkları, gayrimenkul yatırım ortaklıkları, aracı kurumlar, bankalar, sigorta şirketleri, özel finans kurumları, portföy yönetim şirketleri, emekli ve yardım sandıkları, vakıflar, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20 nci maddesi uyarınca kurulmuş olan sandıklar, kamuya yararlı dernekler ile nitelikleri itibariyle bu kurumlara benzer olduğu Kurulca belirlenecek diğer yatırımcılar ve halka arz tarihi itibariyle en az 1 trilyon Türk Lirası tutarında Türk ve/veya yabancı para ve sermaye piyasası aracına sahip olan gerçek ve tüzel kişileri ifade eder.

Girişim Şirketi: Sermaye piyasası mevzuatına göre Türkiye’de kurulmuş veya kurulacak olan, gelişme potansiyeli taşıyan ve kaynak ihtiyacı olan şirketleri ifade etmektedir.  Girişim şirketlerinin, sınai, zirai uygulama ve ticari pazar potansiyeli olan araç, gereç, malzeme, hizmet veya yeni ürün, yöntem, sistem ve üretim tekniklerinin meydana getirilmesini veya geliştirilmesini amaçlamaları ya da yönetim, teknik veya sermaye desteği ile bu amaçları gerçekleştirebilecek durumda olmaları gereklidir.

Borsada işlem gören şirketler de girişim şirketi niteliğini taşıyabilir. Ancak GSYO’lar bu kapsamdaki şirketlerin sadece borsada işlem görmeyen paylarına diğer bir deyişle halka açık olmayan paylarına yatırım yapabilirler.

B-GİRİŞİM SERMAYESİ YATIRIM FONLARI (GSYF)

Yatırım Fonu, 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun  52 nci maddesinde tanımlanmıştır. Bu tanıma göre; tasarruf sahiplerinden fon katılma payı karşılığında toplanan para ya da diğer varlıklarla, tasarruf sahipleri hesabına, inançlı mülkiyet esaslarına göre Kurulca belirlenen varlık ve haklardan oluşan portföy veya portföyleri işletmek amacıyla portföy yönetim şirketleri tarafından fon iç tüzüğü ile kurulan ve tüzel kişiliği bulunmayan mal varlığına yatırım fonu adı verilir.

Ancak, GSYF konusunda 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununda doğrudan bir hüküm yoktur.

GSYF ile ilgili olarak SPK 6362 sayılı kanunla kendisine verilen yetkisini kullanarak bir tebliğ hazırlığındadır.  Bu tebliğ taslağı, “Girişim Sermayesi Yatırım Fonlarına İlişkin Tebliğ Taslağı”[vi] SPK’nın web sitesinde yayımlanmıştır. Bu tebliğ taslağına göre;

Fon, kanun hükümleri uyarınca nitelikli yatırımcılardan katılma payı karşılığında toplanan para ya da girişim şirketi iştirak paylarıyla, tasarruf sahipleri hesabına, inançlı mülkiyet esaslarına göre, bu Tebliğde belirtilen varlıklar ve işlemlerden oluşan portföyü işletmek amacıyla, Kuruldan faaliyet izni alan portföy yönetim şirketleri tarafından içtüzük ile süreli olarak kurulan ve tüzel kişiliği bulunmayan mal varlığıdır. Fon bu amaçlar dışında faaliyette bulunamaz.

Fonun portföy değerinin en az %80’inin bu Tebliğde tanımlanan girişim sermayesi yatırımlarından oluşması zorunludur.

Bu taslağa göre; nitelikli yatırımcıdan maksat, kurulun ilgili düzenlemelerinde tanımlanan gerçek ve tüzel kişiler ile Bireysel Katılım Sermayesi Hakkında Yönetmelik’te tanımlanan bireysel katılım yatırımcısı lisansına sahip kişilerdir.

GSYF.ları, girişim şirketlerine ortak olabilir ve girişim şirketlerinin ihraç ettiği borçlanma araçlarını satın alabilirler.

Girişim şirketlerinin, sınai, zirai uygulama ve ticari pazar potansiyeli olan araç, gereç, malzeme, hizmet veya yeni ürün, yöntem, sistem ve üretim tekniklerinin meydana getirilmesini veya geliştirilmesini amaçlamaları ya da yönetim, teknik veya sermaye desteği ile bu amaçları gerçekleştirebilecek durumda olmaları gereklidir.

Kurucu ve portföy saklayıcısı, içtüzük ve Kurulca esasları belirlenen başvuru formu ile Kurulca istenen diğer bilgi ve belgelerle Kurula başvurur. Fonların kuruluş izni alabilmesi için içtüzüğün Kurulca onaylanması gereklidir. Kurucu ve portföy saklayıcısı, içtüzük ve Kurulca esasları belirlenen başvuru formu ile Kurulca istenen diğer bilgi ve belgelerle Kurula başvurur. Fonların kuruluş izni alabilmesi için içtüzüğün Kurulca onaylanması gereklidir.

Katılma paylarının nitelikli yatırımcılara satılması veya önceden belirlenen nitelikli yatırımcılara tahsisli satılması zorunludur.

Yatırımcılar katılma paylarını fon ihraç belgesinde belirlenen esaslara göre fona iade etmek suretiyle nakde çevirebilirler. Katılma paylarından fona iade edilenler ancak bu Tebliğ ile fon ihraç belgesinde belirlenen nitelikleri haiz kişi ve kuruluşlara satılabilir.

Girişim sermayesi yatırımlarının değerlemesinin asgari olarak her takvim yılı sonu itibari ile Kurulca uygun görülen kuruluşlarca yapılması zorunludur.

Fonlar, periyodik raporlar kapsamında 3 aylık fon portföy değeri tablosu ile 6 aylık ve yıllık olarak rapor düzenlerler. Yıllık rapor her hesap döneminin bitimini takip eden 3 ay içinde Kurula gönderilir. Yıllık raporlar ayrıca hazırlanmasını müteakip, katılma payı sahiplerine 15 iş günü içinde en uygun haberleşme vasıtasıyla gönderilir.

C-GSYO VE GSYF’LARININ VERGİLENDİRİLMESİ

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5 nci maddesinin (1) numaralı fıkrasının d/3 bendi gereğince, Türkiye’de kurulu  GSYO ve kurulacak GSYF’larının kazançları kurumlar vergisinden istisna edilmiştir.

Ayrıca, kurum kazançları üzerinden kurum bünyesinde, Kurumlar Vergisi Kanunun 15 nci maddesinin (3) fıkrası uyarınca dağıtılsın veya dağıtılmasın yapılması gereken kurum stopajları, 2009/14594 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı[vii] uyarınca “0” olarak belirlenmiştir.

III-VERGİ KANUNLARINA GÖRE GİRİŞİM SERMAYESİ VE VERGİ DÜZENLEMELERİ

Türkiye’de kurulmuş GSYO’larına  yatırım yapan vergi mükellefleri ile ilgili  vergi düzenlemeleri aşağıda açıklanacaktır. GSYF’ları hakkında SPK’ca henüz bir düzenleme yapılmadığından vergilendirilmeleri konusunda vergi kanunlarında yer alan hükümleri dışında bir açıklamaya yer verilmeyecektir.

A-VERGİ USUL KANUNUNA GÖRE GİRİŞİM SERMAYESİ FONU

6322 sayılı Kanunun 15 nci maddesiyle Vergi Usul Kanununa eklenen Girişim Sermayesi Fonu başlıklı 325/ A maddesi 15.06.2012 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Bu madde aşağıdadır.

“Sermaye Piyasası Kurulunun düzenleme ve denetimine tabi olarak Türkiye’de kurulmuş veya kurulacak olan girişim sermayesi yatırım ortaklıklarına sermaye olarak konulması veya girişim sermayesi yatırım fonu paylarının satın alınması amacıyla, ilgili dönem kazancından veya beyan edilen gelirden girişim sermayesi fonu ayrılabilir. Bu fon, kurum kazancının veya beyan edilen gelirin %10’unu ve öz sermayenin %20’sini aşamaz.

Girişim sermayesi fonu olarak ayrılan tutarlar pasifte geçici bir hesapta tutulur. Mükelleflerce, fonun ayrıldığı yılın sonuna kadar girişim sermayesi yatırım ortaklıklarına veya girişim sermayesi yatırım fonlarına yatırım yapılmaması halinde, zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler gecikme faizi ile birlikte tahsil edilir.

Bu fon; amacı dışında herhangi bir suretle başka bir hesaba nakledilmesi, işletmeden çekilmesi, ortaklara dağıtılması, dar mükelleflerce ana merkeze aktarılması veya işin terki, işletmenin tasfiyesi, devredilmesi, bölünmesi ya da girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinin veya girişim sermayesi yatırım fonu katılma paylarının elden çıkarılmasından itibaren altı ay içinde bu maddede belirtilen amaçla yeniden kullanılmaması halinde, bu işlemlerin yapıldığı veya sürenin dolduğu dönemde vergiye tabi tutulur.

Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığınca belirlenir.”

Bu madde  ile girişimciliğin teşvik edilmesi amacıyla ilgili dönem kazancından veya beyan edilen gelirden girişim sermayesi fonu ayrılabilmesine imkân sağlanmakta, ayrıca bu fonun kullanımına yönelik düzenlemelere yer verilmektedir.

Bu konu ile ilgili açıklamalara aşağıda  “Kurumlar ve Gelir Vergisi matrahından(kazanç veya gelir) indirilecek Girişim Sermayesi Fonu” kısmında yer verilecektir.

B-KURUMLAR VE GELİR VERGİSİ MATRAHINDAN İNDİRİLECEK GİRİŞİM SERMAYESİ FONU

6322 sayılı Kanunun 36 ncı maddesiyle 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 10 ncu maddesinin birinci fıkrasına eklenen g bendi ve 6322 sayılı Kanunun 9 uncu maddesiyle 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 89 ncu maddesine eklenen 12 numaralı bentler ile 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 325/A maddesine göre girişim sermayesi fonu olarak ayrılan tutarların beyan edilen gelirin %10’unu aşmayan kısmı kurumlar vergisi beyannamesinde ayrıca gösterilmek şartıyla kurum kazancından veya gelir vergisi beyannamesinde bildirilecek gelirden indirilmektedir.

Bu hükümler aşağıdadır.

Kurumlar Vergisi Madde 10 :

“(1) Kurumlar vergisi matrahının tespitinde; kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla, kurum kazancından sırasıyla aşağıdaki indirimler yapılır:

………………….

g) 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 325/A maddesine göre girişim sermayesi fonu olarak ayrılan tutarların beyan edilen gelirin %10’unu aşmayan kısmı.” 

Gelir Vergisi Kanunu Madde 89:

“Gelir vergisi matrahının tespitinde, gelir vergisi beyannamesinde bildirilecek gelirlerden aşağıdaki indirimler yapılabilir:

………………………….

12. Vergi Usul Kanununun 325/A maddesine göre girişim sermayesi fonu olarak ayrılan tutarların beyan edilen gelirin %10’unu aşmayan kısmı.”

İndirim şartları, indirim tutarının hesaplanması ve fon tutarının hesaplanması 7 Seri nolu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinde[viii] açıklanmıştır.

Gelir Vergisi ile ilgili olarak her hangi bir genel tebliğ yayınlanmamıştır. Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinde belirtilen hususlar gelir vergisi uygulaması için de geçerlidir. Gelir Vergisi mükellefleri için belirtilmesi gereken husus,  bu indirimden bilanço esasına göre kazancı tespit edilen mükelleflerin yararlanacağıdır. Çünkü ayrılan fonun VUK 325/A maddesine göre pasifte geçici bir hesapta tutulması mecburiyeti bulunmaktadır. Bu da ancak, bilanço esasına göre defter tutan mükellefleri için geçerlidir.

7 Seri Nolu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğindeki açıklamalar;

a-İndirimin Şartları

Girişim sermayesi fonunun indirim konusu yapılabilmesi için;

– İlgili yılda ayrılan fon tutarının beyan edilen gelirin %10’unu, toplam fon tutarının ise öz sermayenin %20’sini aşmaması (İki şartın birlikte gerçekleşmesi gerekmektedir.),

– Fonun ayrıldığı yılın sonuna kadar Türkiye’de kurulmuş veya kurulacak olan ve Sermaye Piyasası Kurulunun düzenleme ve denetimine tabi girişim sermayesi yatırım ortaklıklarına veya fonlarına yatırım yapılması,

– Ayrılan fon tutarının ilgili yılın kurumlar vergisi beyannamesinde ayrıca gösterilmesi

gerekmektedir.

b-İndirim Tutarının Hesaplanması

İndirim tutarının tespitinde beyan edilen gelir olarak ticari bilanço kâr veya zararına kanunen kabul edilmeyen giderler eklenmek ve geçmiş yıl zararları ile varsa tüm indirim ve istisnalar düşülmek suretiyle bulunan tutar [Ticari bilanço kârı (zararı) + kanunen kabul edilmeyen giderler – geçmiş yıl zararları – tüm indirim ve istisnalar] dikkate alınacaktır.

Vergi Usul Kanununun 325/A maddesine göre girişim sermayesi fonu ilgili dönem kazancından ayrılacağından, pasifte özel bir fon hesabına alınacak tutar hesap dönemi sonu itibarıyla tespit edilebilecektir. Bu çerçevede, fon hesabına alınma işleminin, izleyen hesap döneminin başından itibaren kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği tarihe kadar yapılması gerekmektedir. Bu şekilde, indirim konusu yapılacak olan kazanç tutarı, ilgili dönemin genel sonuç hesaplarına yansıyacak olup kurumlar vergisi beyannamesinin ilgili satırında gösterilmek suretiyle de indirimden yararlanılabilecektir.

Dolayısıyla geçici vergilendirme dönemlerinde fon ayrılması ve indirim uygulamasından yararlanılması mümkün değildir.

Girişim sermayesi fonu olarak ayrılan tutarların mükelleflerce pasifte geçici bir hesapta tutulması, fonun ayrıldığı yılın sonuna kadar girişim sermayesi yatırım ortaklıklarına veya fonlarına yatırım yapılması gerekmektedir. Söz konusu yatırımın yapılmaması halinde, indirim konusu yapılan tutar nedeniyle tahakkuk ettirilecek vergi gecikme faizi ile birlikte mükelleften tahsil edilecektir.

Örnek: Hesap dönemi takvim yılı olan (A) A.Ş.’nin 2012 yılı dönem sonu öz sermayesi 800.000 TL olup, şirket 2012 yılında 170.000 TL kazanç elde etmiştir. Şirketin ayrıca, 30.000 TL kanunen kabul edilmeyen gideri, 50.000 TL istisna kapsamında serbest bölge kazancı, 20.000 TL yatırım indirimi tutarı ve 2011 yılından 30.000 TL geçmiş yıl zararı bulunmaktadır.

Şirket beyan edilen gelirin [170.000+30.000-50.000-30.000-20.000=100.000] %10’u olan 10.000 TL’yi girişim sermayesi fonu olarak ayırarak özel bir fon hesabına almıştır.

Bu durumda (A) A.Ş., beyan edilen gelirin %10’unu ve dönem sonu öz sermayesinin %20’sini aşmayacak şekilde ayırdığı girişim sermayesi fonunu, 25/4/2013 tarihine kadar vereceği 2012 yılı kurumlar vergisi beyannamesinde indirim konusu yapabilecektir. (A) A.Ş.’nin 2013 yılı sonuna kadar, ayırmış olduğu 10.000 TL fon tutarıyla girişim sermayesi yatırım ortaklıklarına veya fonlarına yatırım yapmaması halinde, indirim konusu yaptığı 10.000 TL fon tutarı nedeniyle eksik tahakkuk ettirilen (10.000 x %20) 2.000 TL vergi, gecikme faizi ile birlikte tahsil edilecektir.

İndirim konusu yapılacak tutarın tespitinde, her yıl girişim sermayesi fonu olarak ayrılan tutarlar ayrı ayrı dikkate alınacak, önceki yıllarda ayrılan fon tutarları için tekrar indirim uygulanmayacaktır. Ancak, ayrılan toplam fon tutarı hiçbir suretle öz sermayenin %20’sini aşamayacaktır.

c-Fon Tutarının Vergilendirilmesi

Fonun ayrıldığı yılın sonuna kadar girişim sermayesi yatırım ortaklıklarına veya fonlarına yatırım yapılmakla birlikte, girişim sermayesi fonu olarak ayrılan tutarların;

– Amacı dışında herhangi bir suretle başka bir hesaba nakledilmesi,

– İşletmeden çekilmesi,

– Ortaklara dağıtılması,

– Dar mükelleflerce ana merkeze aktarılması,

– Mükelleflerce işin terki,

– İşletmenin tasfiyesi, devredilmesi veya bölünmesi,

– Girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinin veya girişim sermayesi yatırım fonu katılma paylarının elden çıkarılmasından itibaren altı ay içinde aynı amaçla yeniden kullanılmaması,

hallerinde, bu işlemlerin yapıldığı veya sürenin dolduğu dönemde diğer kazançlarla ilişkilendirilmeksizin vergiye tabi tutulması gerekmektedir. Dolayısıyla, bu fon tutarları, beyan edildiği döneme ilişkin dönem zararı, geçmiş yıl zararları, indirim ve istisnalar ile ilişkilendirilmeksizin vergilendirilecektir.

Yukarıda sayılan hallerde sadece girişim sermayesi fonu hesabında tutulan ve önceki yıllarda indirim konusu yapılan tutarlar vergiye tabi tutulacak olup daha önce beyannamede indirim konusu yapılan tutarlar bakımından ise herhangi bir işlem yapılmayacaktır.

C-YATIRIMCI KURUMLARIN GİRİŞİM SERMAYESİ YATIRIM ORTAKLIĞI HİSSE SENETLERİ  VE FONLARININ KATILMA PAYLARINDAN  ELDE EDİLEN KÂR PAYLARININ  KURUMLAR VERGİSİ

Kurumların, tam mükellefiyete tabi GSYO ve GSYF’larının hisse senetlerinden elde edilen kâr payları ile katılma payları, 6322 sayılı Kanunun 34 üncü maddesiyle Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinde yapılan değişikliğin yürürlüğe girdiği 01.01.2013 tarihinden itibaren uygulanmak üzere kurumlar vergisinden istisna edilmiştir.

Sözü edilen hüküm aşağıdadır.

Kurumlar Vergisi Kanunu Madde 5

(1) Aşağıda belirtilen kazançlar, kurumlar vergisinden müstesnadır:

a-Kurumların;

…………………………………………..

3) Tam mükellefiyete tabi girişim sermayesi yatırım fonu katılma payları ile girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde ettikleri kâr payları.

Diğer fon ve yatırım ortaklıklarının katılma payları ve hisse senetlerinden elde edilen kâr payları bu istisnadan yararlanamaz.”

D- YATIRIMCI TAM MÜKELLEF GERÇEK KİŞİLERİN GİRİŞİM SERMAYESİ YATIRIM ORTAKLIĞI HİSSE SENETLERİ  VE FONLARININ KATILMA PAYLARINDAN  ELDE EDİLEN KÂR PAYLARININ  GELİR VERGİSİ

Sahibinin ticari, zirai veya mesleki faaliyeti dışında,  GSYO ve GSYF’ larından elde edilen  hisse senetleri ve katılma payları gelirleri menkul sermaye iradı [ix] dır.

Yukarıda belirtilen mükellef kurumlardan elde edilen kar paylarının yarısı Gelir Vergisi Kanununun  22/2 maddesi gereğince  gelir vergisinden istisna olup, kalan tutar vergiye tabi gelirdir.

Beyana tabi başka gelirlerin bulunmaması halinde[x], gelir 2013 yılı için 26.000 TL’yi[xi] aşıyor ise beyan edilecektir.

Beyan edilen gelirden, kurum bünyesinde (GSYO ve GSYF) karın dağıtımı sırasında vergi tevkifatı yapılmadığından[xii] tevkifat mahsubu yapılmayacaktır.

E-YATIRIMCI KURUMLARIN GİRİŞİM SERMAYESİ YATIRIM ORTAKLIĞI HİSSE SENETLERİ  SATIŞINDAN  ELDE EDİLEN KAZANÇLARIN   KURUMLAR VERGİSİ

GSYO ve GSYF’larına iştirak eden kurumlar, söz konusu iştirak hisselerini satmaları neticesinde elde ettikleri kazancı, kurum kazancı olarak beyan etmeleri gerekmektedir. Ancak söz konusu iştirak hisseleri kurum aktifinde en az iki tam yıl kaldıktan sonra satılırsa bu satıştan doğan kazancın %75’i [xiii]kurumlar vergisinden istisnadır.

F- YATIRIMCI TAM MÜKELLEF GERÇEK KİŞİLERİN GİRİŞİM SERMAYESİ YATIRIM ORTAKLIĞI HİSSE SENETLERİ  SATIŞINDAN ELDE EDİLEN KAZANÇLARIN  GELİR VERGİSİ

GSYO’larına iştirak eden gerçek kişilerin sahibi oldukları  İMKB’ (BİST İstanbul-Borsa İstanbul) de işlem gören GSYO hisse senetlerini  bir yıl elde tuttuktan sonra satmaları halinde, elde edecekleri kazanç Gelir Vergisine tabi değildir[xiv].

Bu kişilerin, GSYO hisse senetlerini bir yıl içinde satmaları halinde elde edilen kazanç vergilendirilecektir.

İMKB (BİST –Borsa İstanbul) da işlem görmeyen menkul kıymetlerin elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar (İvazsız olarak iktisap edilenler ile tam mükellef kurumlara ait olan ve iki yıldan fazla süreyle elde tutulan hisse senetleri hariç) değer artış kazancıdır[xv]. Değer artış kazancı, Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 80 nci maddesinde belirtildiği üzere aynı Kanunun mükerrer 81.maddesinde belirlenen maliyetin endekslenmesi yöntemine göre vergilendirilmesi gerekmektedir.

Bu gelirler,yıllık Gelir vergisi beyannamesiyle beyan edilir.

IV-SONUÇ

Girişimciliğin teşvik edilmesi amacıyla; girişimcilere fon sağlayan Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklıkları ve Girişim Sermayesi Yatırım Fonlarının kazançları kurumlar vergisinden  istisna tutulmuştur.

Bu kurumlara fon sağlayan gelir vergisi ve kurumlar vergisi mükelleflerinin kazançlarından ayırdıkları girişim sermayesi fonları vergi matrahlarından indirilmektedir.

Diğer taraftan, bu kurumlardan elde edilen ortaklık pay gelirleri ve alım-satım kazançlarında istisnalar bulunmaktadır.

SPK mevzuatına göre kurulması gereken Girişim Sermayesi Yatırım Fonları mevzuatının tamamlanması halinde bu fon ile ilgili vergi mevzuatındaki belirsizlikler de ortadan kalkacaktır.