2022 Yılı Asgari Ücret Vergi İstisnası Uygulaması
BÜLTEN 2022-57
2022 YILI ASGARİ ÜCRET VERGİ İSTİSNASI UYGULAMASI
22.12.2021 tarihli ve 7349 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunla, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasına eklenen (18) numaralı bent ile düzenlenen hizmet erbabının, ödemenin yapıldığı ayda geçerli olan asgari ücretin aylık brüt tutarından istisna edilmesine ilişkin usul ve esaslar 27.01.2022 tarihli 31732 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 319 Seri Nolu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde açıklanmıştır.
Bu tebliğe göre;
1- 01.01.2022 tarihinden itibaren yapılan ücret ödemelerine uygulanmak üzere, hizmet erbabının ödemenin yapıldığı ayda geçerli olan asgari ücretin aylık brüt tutarından (2022 yılı için 5.004 TL) işçi sosyal güvenlik kurumu primi ve işsizlik sigorta primi düşüldükten sonra kalan tutarına isabet eden ücretleri gelir vergisinden istisna edilmiştir.
2- İstisnayı aşan ücret gelirinin vergilendirilmesinde, hizmet erbabının ilgili aydaki gelirine ilişkin verginin hesaplanacağı gelir dilim tutarları ve oranları, istisna kapsamındaki tutarlar da dikkate alınarak belirlenecektir.
3- İstisna nedeniyle alınmayacak olan vergi, ilgili ayda aylık asgari ücret üzerinden hesaplanması gereken vergiyi aşmayacaktır.
4- Hizmet erbabının birden fazla işverenden ücret alması halinde istisna sadece en yüksek olan ücrete uygulanacaktır.
5- Ücret gelirlerinin vergilendirilmesinde, maaş ödemesinin yanı sıra aynı dönemde yapılan ve ücret olarak değerlendirilen prim, ikramiye, huzur hakkı, mesai ücreti, döner sermaye ücreti, ek ders ücreti gibi ödemeler de dikkate alınmak suretiyle kümülatif matrah esas alınarak vergilendirme yapılmaktadır. İlgili dönemlerde uygulanan indirim ve istisnalar bu ödemelerin toplamına bir kez uygulanmaktadır. Dolayısıyla ilgili ayda yapılan ücret ve ücret sayılan ödemelerin toplamına anılan istisnanın bir kez uygulanması gerekmektedir.
6- Teşvik ve istisna kapsamındaki ücret ödemelerinde, asgari ücret istisnası uygulanacak ve istisna sonrası vergi, ilgili düzenlemelerdeki sınırlamalar çerçevesinde tahakkuktan terkin edilecektir. Asgari ücrete isabet eden verginin tahakkuktan terkin edilmesini öngören düzenlemelere göre ise istisna uygulaması nedeniyle asgari ücretten vergi alınmadığından tahakkuktan terkini gerekecek bir vergi hesabı yapılmayacaktır.
7- Yıllık beyanname verilmesi halinde, hizmet erbabının ücret gelirlerinin yıllık beyanname ile beyan edilmesinin gerekmesi durumunda, yıl içinde istisna uygulamasından faydalanıldığı için yıllık beyannamede söz konusu istisna uygulamasına yer verilmeyecek ve yıllık beyannamede ücret gelirlerinin toplamı üzerinden hesaplanan vergiden, yıl içinde istisna öncesi hesaplanan vergiler mahsup edilecektir.
Tevkif suretiyle vergilendirilmemiş ücret gelirlerinin yıllık gelir vergisi matrahının, asgari ücretin yıllık gelir vergisi matrahını aşmaması halinde, bu gelirler beyan edilmeyecektir. Söz konusu, gelirlerin asgari ücretin yıllık gelir vergisi matrahını aşması halinde ise bu gelirlerin tamamı beyan edilecek ve hesaplanan gelir vergisinden asgari ücretin yıllık matrahı üzerinden hesaplanan vergi indirim konusu yapılacaktır.
8- Yapılan düzenleme ile 1/1/2022 tarihinden itibaren 193 sayılı Kanunun 32 nci maddesinde düzenlemiş bulunan asgari geçim indirimi uygulaması kaldırıldığından bu tarihten itibaren yapılan ücret ödemelerinde asgari geçim indirimi uygulanmayacaktır.
Örnek uygulamalar(2022);
1- Hizmet erbabının ücret gelirinin, ilgili ayda geçerli olan asgari ücretin brüt tutarı kadar olması halinde, brüt tutardan, işçi sosyal güvenlik kurumu primi ve işsizlik sigorta primi kesintisi yapılacak, gelir vergisi ve damga vergisi kesintisi yapılmayacaktır.
|
AYLAR |
BRÜT ÜCRET (TL) |
SİGORTA PRİMİ (TL) |
MATRAH (TL) |
İSTİSNA MATRAH (TL) |
HESAPLANAN GELİR VERGİSİ (TL) |
HESAPLANAN DAMGA VERGİSİ (TL) |
NET ÜCRET TL |
| Ocak | 5.004,00 | 750,60 | 4.253,40 | 4.253,40 | 0,00 | 0,00 | 4.253,40 |
| Aralık | 5.004,00 | 750,60 | 4.253,40 | 4.253,40 | 0,00 | 0,00 | 4.253,40 |
| TOPLAM | 60.048,00 | 9.007,20 | 51.040,80 | 51.040,80 | 0,00 | 0,00 | 51.040,80 |
2- Hizmet erbabının asgari ücretiyle birlikte mesai ücreti, sosyal yardım, ikramiye gibi ücret sayılan gelirler elde etmesi durumunda ise toplam ücret gelirinin; ilgili ayda geçerli olan asgari ücretin aylık brüt tutarından işçi sosyal güvenlik kurumu primi ve işsizlik sigorta primi düşüldükten sonra kalan kısmı gelir vergisinden istisna olacak, bu tutarı aşan kısım vergilendirilecektir. İstisna tutarını aşan kısmın vergilendirilmesinde, istisna kapsamında olan matrah da dikkate alınarak vergi tarifesinin uygulanacak dilim ve vergi oranı belirlenecektir. İstisna suretiyle sağlanan menfaat asgari ücretin ilgili ayda hesaplanan vergisini geçemeyecektir.
| AYL | BRÜT ÜCRT
(TL) |
SİGOR PRİMİ (TL) | MATRH (TL) | KÜMÜL
MATR (TL) |
HESAP
GELİR VERGİS (TL) |
ASGARİ
ÜCRET KÜMÜL MATRA (TL) |
ASGARİ ÜCRET VERGİSİ (TL) | İSTİSNA MATRA (TL) | KESİL GELİR VERGİ (TL) | KESİL
DAM VERG (TL)
|
NET ÜCRET (TL) |
| (a) | (b)
(a*%15) |
(c)
(a-b) |
(d) | (e)
(d*%15-önceki ayların vergisi) |
(f) | (g)
(d*%15-önceki ayların vergisi) |
(h)
|
(ı-)
(e-g) |
(i)
(a-5.004) *0,00759 |
(j)
(c-ı-i)
|
|
| Ocak | 6.000,00 | 900,60 | 5.100,00 | 5.100,00 | 765,00 | 4.253,40 | 638,01 | 4.253,40 | 126,99 | 7,56 | 4.965,45 |
| Şub | 6.000,00 | 900,60 | 5.100,00 | 10.200,00 | 765,00 | 8.506,80 | 638,01 | 4.253,40 | 126,99 | 7,56 | 4.965,45 |
| Mart | 6.000,00 | 900,60 | 5.100,00 | 15.300,00 | 765,00 | 12.760,20 | 638,01 | 4.253,40 | 126,99 | 7,56 | 4.965,45 |
| Nisa | 6.000,00 | 900,60 | 5.100,00 | 20.400,00 | 765,00 | 17.013,60 | 638,01 | 4.253,40 | 126,99 | 7,56 | 4.965,45 |
| May | 6.000,00 | 900,60 | 5.100,00 | 25.500,00 | 765,00 | 21.267,00 | 638,01 | 4.253,40 | 126,99 | 7,56 | 4.965,45 |
| Haz | 6.000,00 | 900,60 | 5.100,00 | 30.600,00 | 765,00 | 25.520,40 | 638,01 | 4.253,40 | 126,99 | 7,56 | 4.965,45 |
| Tem | 6.000,00 | 900,60 | 5.100,00 | 35.700,00 | 950.00 | 29.773,80 | 638,01 | 4.253,40 | 311,99 | 7,56 | 4.780,45 |
| Ağ | 6.000,00 | 900,60 | 5.100,00 | 40.800,00 | 1.020,00 | 34.027,20 | 739,37 | 4.253,40 | 280,63 | 7,56 | 4.811,81 |
| Eyl | 6.000,00 | 900,60 | 5.100,00 | 45.900,00 | 1.020,00 | 38.280,60 | 850,68 | 4.253,40 | 169,32 | 7,56 | 4.923,12 |
| Ekim | 6.000,00 | 900,60 | 5.100,00 | 51.000,00 | 1.020,00 | 42.534,00 | 850,68 | 4.253,40 | 169,32 | 7,56 | 4.923,12 |
| Kas | 6.000,00 | 900,60 | 5.100,00 | 56.100,00 | 1.020,00 | 46.787,40 | 850,68 | 4.253,40 | 169,32 | 7,56 | 4.923,12 |
| Ara | 6.000,00 | 900,60 | 5.100,00 | 61.200,00 | 1.020,00 | 51.040,80 | 850,68 | 4.253,40 | 169,32 | 7,56 | 4.923,12 |
| TOP | 72.000,00 | 10.800,20 | 61.200,00 | 61.200,00 | 10.640,00 | 51.040,80 | 8.608,16 | 51.040,80 | 2.031,84 | 90,72 | 59.077,44 |
Daha fazla bilgi ve örnekler için Gelir Vergisi Genel Tebliği Seri No. 319’a tıklayınız.
Erdoğdu ÖZ
Yeminli Mali Müşavir
27.01.2022