Gelir Vergisi Beyannamesinde Beyan Edilecek Gelirler
BÜLTEN 2021-59
2020 GELİRLERİNİN 2021 YILINDA YILLIK GELİR VERGİSİ BEYANNAMESİNDE TOPLANMASI VE BEYANI
1- GELİRİN BEYANI
1.1-Türkiye’de Elde Edilen Kazanç ve İratlar
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununa göre mükellefler, aşağıda yazılı gelir unsurlarından bir takvim yılı içinde elde ettikleri kazanç ve iratları için bu kanunda aksine hüküm olmadıkça yıllık beyanname verirler.
– Ticari kazanç,
– Zirai kazanç,
– Ücretler,
– Serbest meslek kazancı,
– Gayrimenkul sermaye iratları,
– Menkul sermaye iratları,
– Diğer kazanç ve iratlar.
Beyanı gereken gelirlerin yıllık beyannamede toplanması zorunludur (GVK Md.85).
Tacirlerle çiftçiler ve serbest meslek erbabı ticari, zirai ve mesleki faaliyetlerinden kazanç temin etmemiş olsalar bile, yıllık beyanname verirler. Bu hüküm şirketlerin faaliyet ve tasfiye dönemlerine şamil olmak üzere kollektif şirket ortakları ile komanditeler hakkında da uygulanır.
1.2- Yabancı Memleketlerde Elde Edilen Kazanç ve İratlar:
– Mükellefin bunları Türkiye’de hesaplarına intikal ettirdiği yılda;
– Türkiye’de hesaplara intikal ettirilmemesinin mükellefin iradesi dışındaki sebeplerden ileri geldiği tevsik olunan hallerde, mükellefin bunlara tasarruf edebildiği yılda;
Elde edilmiş sayılır. (GVK Md.85).
Yabancı memleketlerde elde edilen kazanç ve iratlar beyannameye dahil olmakla birlikte bunlar için yabancı memleketlerde ödenen vergiler, Gelir Vergisi Kanununun 123 üncü maddesinde belirtilen koşullar altında hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilir.
Tam mükellefiyete tabi mükelleflerin yabancı memleketlerde elde ettikleri kazanç ve iratlardan mahallinde ödedikleri benzeri vergiler, Türkiye’de tarh edilen Gelir Vergisi’nin yabancı memleketlerde elde edilen kazanç ve iratlara isabet eden kısmından indirilir(GVK Md.123).
Eğer gelir elde edilen ülke ile Türkiye arasında Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması varsa Çifte Vergilendirmeyi Önleme anlaşmasına göre (ülkeye göre değişiklik gösterebilir) uygulama yapılacaktır. Gelir üzerinden vergi alınmayabileceği gibi vergisi mahsup edilebilir.
2-BEYAN EDİLMEYECEK VE TOPLANMAYACAK GELİRLER
Aşağıda 2020 yılında elde edilen hangi gelirlerin 2021 yılında verilecek gelir vergisi beyannamesinde beyan edilmeyeceği ve toplanmayacağı belirtilecektir (GVK Md.86).
2.1-Tam Mükellefiyette;
2.1.1-Zirai Kazanç ve Menkul Sermaye İradı
2.1.1.1- Gerçek usulde vergilendirilmeyen ziraî kazançlar,
2.1.1.2- GVK Md.75/15,16 Menkul Sermaye İratları
Gelir Vergisi Kanunun 75 inci maddesinin aşağıda yazılı (15) ve (16) numaralı bentlerinde yazılı menkul sermaye iratları, kazanç ve iratların istisna hadleri içinde kalan kısmı,
“15.Tüzel kişiliği haiz emekli sandıkları, yardım sandıkları ile sigorta ve emeklilik şirketleri tarafından;
a) On yıldan az süreyle prim veya aidat ödeyerek ayrılanlara ödenen irat tutarları,
b) On yıl süreyle prim veya aidat ödeyerek ayrılanlar ile vefat, maluliyet veya tasfiye gibi zorunlu nedenlerle ayrılanlara ödenen irat tutarları.”
“16. Bireysel emeklilik sisteminden;
a) On yıldan az süreyle katkı payı ödeyerek ayrılanlar ile bu süre içinde kısmen ödeme alanlara yapılan ödemelerin içerdiği irat tutarı (28/3/2001 tarihli ve 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu kapsamında bireysel emeklilik hesabına yapılan Devlet katkılarının ödemeye konu olan kısımlarına isabet eden irat tutarı dahil.),
b) On yıl süreyle katkı payı ödemiş olmakla birlikte emeklilik hakkı kazanmadan ayrılanlar ile bu süre içinde kısmen ödeme alanlara yapılan ödemelerin içerdiği irat tutarı (4632 sayılı Kanun kapsamında bireysel emeklilik hesabına yapılan Devlet katkılarının ödemeye konu olan kısımlarına isabet eden irat tutarı dahil.),
c) Emeklilik hakkı kazananlar ile bu sistemden vefat, maluliyet veya tasfiye gibi zorunlu nedenlerle ayrılanlara yapılan ödemelerin içerdiği irat tutarı (4632 sayılı Kanun kapsamında bireysel emeklilik hesabına yapılan Devlet katkılarının ödemeye konu olan kısımlarına isabet eden irat tutarı dahil.).”
“Bu maddenin ikinci fıkrasının (15) numaralı bendinde yer alan irat tutarı; varsa fesih ve iştira kesintisi indirilmeden önceki birikim tutarından, yatırıma yönlendirilen tutar indirilerek bulunur. Aynı fıkranın (16) numaralı bendinde yer alan irat tutarı; hak kazanılan Devlet katkısı ve getirileri dahil ödemeye konu toplam birikim tutarından, (varsa ertelenmiş giriş aidatı indirilmeksizin) ödenen katkı payları ve Devlet katkısının hak edilen kısmı indirilerek bulunur.”
Yukarıda yazılı iratlar, bunları sağlayan sermaye sahibinin ticari faaliyetine bağlı bulunduğu takdirde, ticari kazancın tespitinde nazara alınır.”
2.1.2- Ücretler
Tek işverenden alınmış ve tevkif suretiyle vergilendirilmiş 103 üncü maddede yazılı tarifenin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı (2020 geliri için 600.000 TL) aşmayan ücretler,
– (birden fazla işverenden ücret almakla beraber, birinciden sonraki işverenden aldıkları ücretlerinin toplamı, 103 üncü maddede yazılı tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı (2020 geliri için 49.000 TL), ve
– birinci işverenden alınan dâhil ücret gelirleri toplamı 103 üncü maddede yazılı tarifenin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı (2020 geliri için 600.000 TL) aşmayan mükelleflerin, tamamı tevkif suretiyle vergilendirilmiş ücretleri dâhil),
2.1.3- Tevkifata tabi tabi tutulmuş ücret, menkul sermaye iradı ve gayrimenkul sermaye iradı
Vergiye tâbi gelir toplamının yukarıda [(2.1.1) ve (2.1.2) bentlerinde belirtilen gerçek usulde olmayan zirai kazanç, GVK Md.75/15-16 MSİ ve ücretler hariç] 103 üncü maddede yazılı tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı (2020 yılı için 49.000 TL) aşmaması koşuluyla, Türkiye’de tevkifata tâbi tutulmuş olan; birden fazla işverenden elde edilen ücretler, menkul sermaye iratları ve gayrimenkul sermaye iratları,
2.1.4- Menkul ve Gayrimenkul Sermaye İratlarında Beyanname Sınırı
Bir takvim yılı içinde elde edilen ve toplamı 2020 yılı gelirleri için 2.600 lirayı aşmayan, tevkifata ve istisna uygulamasına konu olmayan menkul ve gayrimenkul sermaye iratları.
2.2- Dar Mükellefiyette;
Tamamı Türkiye’de tevkif suretiyle vergilendirilmiş olan;
– Ücretler,
– Serbest meslek kazançları,
– Menkul Sermaye İratları,
– Gayrimenkul Sermaye İratları,
– Diğer kazanç ve iratlar,
Yıllık gelir vergisi beyannamesinde beyan edilmez
Erdoğdu ÖZ
Yeminli Mali Müşavir
25.02.2021