İlan ve Reklam Vergisi Uygulaması
Erdoğdu ÖZ
Yeminli Mali Müşavir
İstanbul,17.01.2012
(Bu makalenin güncellenmiş şekli web sitemizin2014
Makaleler kısmındadır.)
İLAN VE REKLAM VERGİSİ UYGULAMASI
I-İlan ve Reklam Vergisi Hakkında Genel Bilgi
Konu:
Belediye sınırları ile mücavir alanları içinde yapılan her türlü ilan ve reklam, 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu gereğince İlan ve Reklam Vergisine tabidir(Bel.Gel K.Md.12).
Mükellef:
İlan ve Reklam Vergisinin mükellefi, ilan ve reklamı kendi adına yapan veya yaptıran gerçek veya tüzelkişilerdir(Bel.Gel K.Md.13).
Sorumlu:
İlan ve reklam işlerini mutad meslek olarak ifa edenler, başkaları adına yaptıkları ilan ve reklamlara ait vergileri mükellefler adına ilgili belediyeye yatırmaktan sorumludurlar(Bel.Gel K.Md.13).
İstisna ve Muaflıklar
(Belediye Gelirleri K.Md.14)
Aşağıda sayılan ilan ve reklamlardan vergi alınmaz.
– Her türlü gazete, dergi ve kitaplarda yapılan ilan ve reklamlar,
– İşletmelerin iştigal veya imal konusu maddelerinin ambalajları üzerinde bulunan ve kendi işlerine ait ilan ve reklamları ile ambalaj muhtevasından olan prospektüs ve tarifnameler,
– Gerçek veya tüzel kişilere ait işyerlerinin içine veya dışına asılan iş sahibinin kimliği ile işin mahiyetini gösteren ve alanı 1/2 metrekareyi aşmayan ışıksız levhalar, (Alanı 1/2 metrekareyi aşan levhalar, aşan kısım üzerinden vergiye tabidir.)
– Umumi mahallere reklam amacı ile konulacak sıra, bank ve benzeri gereçler üzerindeki ilan ve reklamlar,
Tarife ve Nispet:
İlan ve Reklam Vergisi aşağıdaki tarifeye göre alınır (Bel.Gel K.Md.15).
| Verginin miktarı (TL) | ||
| En az | En çok | |
| 1.Dükkan, ticari ve sınai müessese ve serbest meslek erbabınca çeşitli yerlere asılan ve takılan her çeşit levha, yazı ve resim gibi sabit bütün ilan ve reklamların beher metrekaresinden yıllık olarak : | 20 |
100 |
| 2.Motorlu taşıt araçlarının içine veya dışına konulan ilan ve reklamların beher metrekaresinden yıllık olarak : | 8 |
40 |
| 3.Cadde, sokak ve yaya kaldırımlar üzerine gerilen, binaların cephe ve yanlarına asılan bez veya sair maddeler vasıtasıyla yapılan geçici mahiyetteki ilan ve reklamların metrekaresinden haftalık olarak : | 2 |
10 |
| 4.Işıklı veya projeksiyonlu ilan ve reklamlardan her metrekare için yıllık olarak : | 30 |
150 |
| 5.İlan ve reklam amacıyla dağıtılan broşür, katalog, duvar ve cep takvimleri, biblolar veya benzerlerinin her biri için : | 0,01 |
0,25 |
| 6.Mahiyeti ne olursa olsun yapıştırılacak çeşitli afişler ve benzerlerinin beherinin metrekaresinden : | 0,02 |
0,50 |
Yukarıdaki cetvelde yer alan vergi maktu tarifelerindeki en alt ve en üst sınırları aşmamak şartıyla mahallin çeşitli semtleri arasındaki sosyal ve ekonomik farklılıklar gözönünde tutularak belediye meclislerince tespit edilmektedir(Belediye Gelirleri K.Md.96/B).
(Anayasa Mahkemesinin 29.12.2011 günlü toplantısında DanıştayVergi Dava Daireleri Kurulu’nun 26.5.1981 günlü, 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun 96. maddesinin (B) fıkrasının iptaline karar verilmesi istemi görüşülmüş ve iptal hükmünün, kararın Resmî Gazete’de yayımlanmasından başlayarak bir yıl sonra yürürlüğe girmesine karar verilmiştir.)
Bu tarife 2005 yılından beri değişmediğinden genellikle İlan ve Reklam Vergisinin en üst sınırları Belediyelerce tespit edilmektedir.
Mükelleflerin uygulanacak tarifeyi ilan ve reklamı bağlı olduğu belediyeden öğrenmeleri gerekir.
Bu tarifede yer alan ilan ve reklamlarla ilgili özellikler;
– Metrekare üzerinden yapılan hesaplamalarda, yarım metrekareye kadar olan kesirler yarım metrekareye, yarım metrekareyi aşanlar ise tam metrekareye tamamlanır.
– Herhangi bir yüzeye yazılmak, takılmak veya çizilmek suretiyle yapılan ilan ve reklamlarda yazı ve resimlerin kapladığı alanın yüzölçümü esas alınır.
– Çok cepheli ilan ve reklamlarda metrekare hesabı her cephe için ayrı ayrı nazara alınır.
– Vergi tarifesinin 1, 2 ve 4’üncü bentlerinde belirtilen ilan ve reklamların süresi 6 aydan; 3’üncü bendinde belirtilen ilan ve reklamın süresi 1 haftadan az olursa vergi miktarının yarısı alnır. 6 ayı geçen süreler 1 yıl, hafta kesirleri de tam hafta sayılır.
-Vergi tarifesinin 5 ve 6’ncı bentlerinde yer alan ve çok nüsha olarak basılan ilan ve reklamlar üzerinde basımevinin ticari ünvanı, adresi ve kaç nüsha olarak basıldığı ayrıca belirtilir.
-İlan ve reklam amacıyla işyerinin içine veya dışına asılan ve iş sahibinin kimliği ile işin mahiyetini gösteren ışıksız levhaların birden fazla olması halinde, bir tanesinin 1/2 metrekaresinden ilan ve reklam vergisinin alınmaması; ancak, alanı 1/2 metrekareyi aşan levhalarda aşan kısım ile diğerleri üzerinden 15 inci maddenin ikinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen esaslara göre ayrı ayrı ölçülüp ilan ve reklam vergisinin alınması (Gelir İdaresi Başkanlığı,Özelge, 22.03.2007 gün ve B.07.1.GİB.0.66/6623-84/25762 sayılı).
2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 12 nci maddesinde, “Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde yapılan her türlü ilan ve reklam, ilan ve reklam vergisine tabidir.” hükmü yer almakta ve ilan ve reklam vergisinin istisna ve muafiyetleri düzenleyen 14 üncü maddesinde, iş yeri açmaları belediyelerin iznine tabi olmayan iş yerlerinin ilan ve reklam vergisi alınmayacağına dair herhangi bir hükme yer verilmemiştir (Gelir İdaresi Başkanlığı,Özelge, 20.12.2006 gün ve B.07.1.GİB.0.66/6623-82/99506 sayılı).
İş yerlerine tabela, levha vb. asmayanlar ile ½ metrekareye kadar olan ışıksız tabela, levha vb. asanların ilan ve reklam vergisi mükellefiyeti ve ilan ve reklam vergisi beyannamesi verme zorunlulukları bulunup bulunmadığı hususu 14.12.2006 tarih ve BGK-1/2006-1 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu Sirküleri/2’de açıklanmış bulunmaktadır. (Gelir İdaresi Başkanlığı,Özelge, 20.12.2006 gün ve B.07.1.GİB.0.66/6623-82/99506 sayılı).
Banka müşterilerinin kullanmış olduğu yazar kasa fişlerinin arkasında Bankanın logosuna yer verilmesi halinde, 2464 sayılı Kanunun 15 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan tarifenin (6) numaralı bendi üzerinden, 16 ncı maddede belirtilen usul ve esaslara göre ilan ve reklam vergisi alınması gerekmektedir (Gelir İdaresi Başkanlığı,Özelge, 17.11.2006 gün ve B.07.1.GİB.0.66/6623-82/90306 sayılı).
İş yerlerine tabela, levha vb. asmayanlar ile ½ metrekareye kadar olan ışıksız tabela, levha vb. asanların ilan ve reklam vergisi mükellefiyeti ve ilan ve reklam vergisi beyannamesi verme zorunlulukları bulunup bulunmadığı hususu 14.12.2006 tarih ve BGK-1/2006-1 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu Sirküleri/2’de açıklanmış bulunmaktadır.Buna gore;
Gerçek veya tüzel kişilerden,
– Herhangi bir ilan ve reklam yapmayan, herhangi bir levha, tabela vb. asmamış olanlar ile
– İş yerlerinin içine veya dışına ½ metrekareyi aşmayan ve iş sahibinin kimliği ile işin mahiyetini gösteren ışıksız levhaları asanların
İlan ve reklam vergisi mükellefiyeti bulunmadığından, bu kişilerin ilan ve reklam vergisi beyannamesi vermesine gerek bulunmamakta olup bu kişiler adına herhangi bir ilan ve reklam vergisi tarhiyatı yapılmaması gerekmektedir.
Verginin Tarhı ve Ödenmesi
(Belediye Gelirleri K.Md.16)
-Vergiye tabi ilan ve reklamlarda, ilan ve reklam işinin mükellefçe yapılması halinde ilan veya reklam işinin yapılmasından önce mükellef tarafından,
-İlan ve reklam işinin bu işi mutad meslek olarak ifa edenler tarafından yapılması halinde ilan ve reklam işini yapanlarca ilan veya reklamın yapıldığı ayı takip eden ayın 20’nci günü akşamına kadar verilecek beyanname üzerine, tarh ve tahakkuk ettirilir.
-Beyannameler vergi tarifesinin 1, 2, 3, 4, 5 ve 6’ncı bentlerinde yazılı ilan ve reklamlarda bunların yayınlandığı dağıtıldığı veya teşhir edildiği mahallin belediyesine verilir.
Söz konusu maddelerin incelenmesinden de görüleceği üzere, mükelleflere ilan ve reklam işini yapmadan önce yapacakları ilan ve reklamlara ilişkin beyannameleri ilgili belediyeye verme zorunluluğu getirilmiştir. Ancak, birden fazla belediyeyi ilgilendiren ilan ve reklamlarda her belediyenin ayrı ayrı ilan ve reklam vergisi alması söz konusu olamayacağından, yükümlülerin bu şekilde yapacakları ilan ve reklamlarda ilan ve reklam vergisini iş bakımından muamelelerin bilfiil toplandığı ve idare edildiği iş merkezlerinin bulunduğu yer belediyesine vermeleri gerekir.
Bu durumda, birden fazla belediye sınırları içinde yolcu ve yük taşıyan araçlar üzerindeki ilan ve reklamların vergisinin, ilan ve reklamları kendi adına yapan veya yaptıranlarca, iş merkezlerinin bilfiil toplandığı ve idare edildiği belediyeye ödenmesi gerekmektedir.
(Gelir İdaresi Başkanlığı, Özelge, 07/05/2008 gün ve B.07.1.GİB.0.66/6623-96/47320 sayılı.)
Şirketlere ait ürünlerin dağıtıcılarının seyir halindeki araçları üzerinde yer alan, şirkete ait ve şirket tarafından yaptırılan ilan ve reklamlara ilişkin ilan ve reklam vergisi beyannamesinin muamelelerin bilfiil toplandığı ve idare edildiği belediyeye verilmesi ve söz konusu verginin de bu belediyeye ödenmesi gerekmektedir. (Büyük Mükellefler VD,Özelge, 16.04.2010 gün ve B.07.1.GİB.-2010-2464/16-5 sayılı.)
Akaryakıt istasyonlarında bayisi olunan firmanın levha ve bayrakları için ilan ve reklam vergisinin, bu ilan ve reklamı yapanlar tarafından ilgili belediyeye yatırılması.(Gelir İdaresi Başkanlığı,Özelge, 22.03.2007 gün ve B.07.1.GİB.0.66/6623-84/25762 sayılı).
İlan ve Reklam Vergisi, beyanname verme süresi içinde ödenir.
2-Yıllık İlan ve Reklam Vergisinin Beyan ve Ödenmesi :
Yukarıda, tarifenin 1,2 ve 4 numarasında yer alan ilan ve reklamlardan süreklilik arz eden ilan ve reklamlar için ayrıca yeniden beyanname verilmeksizin (değişiklik beyanları hariç) her yıl Ocak ayı itibariyle tarh ve tahakkuk ettirilmesi ve bu süre içinde de ödenmesi gerekir.
Yıllık İlan ve Reklamların her yıl ocak ayında beyanname verilmesi konusunda bazı belediyelerin web sitelerinde bilgiler bulunmaktadır. Ancak, Gelir İdaresi Başkanlığının 20.12.2006 gün ve B.07.1.GİB.0.66/6623-82/99506 sayılı yazısında, Bakanlıklarınca tüm belediyelere duyurulan 02.10.1990 tarihli ve B.ve M.A.D.531(90)/40923 sayılı genel yazıda; süreklilik arz eden ilan ve reklamlarda ayrıca yeniden beyanname verilmeksizin her yıl Ocak ayı itibariyle tarh ve tahakkuk ettirilmesi ve bu süre içinde de ödenmesi gerekir, denilmiştir.
Belediye meclisleri vergi tarifesinin 1, 2 ve 4’üncü bentlerinde yazılı yıllık ilan ve reklamlara ait vergileri, yılı içinde, iki eşit taksitte almaya yetkilidirler.
İlan ve reklamlara ait vergileri yılı içinde, iki eşit taksitte alma yetkisini kullanmamaları halinde ilan ve reklam vergisinin, her yıl Ocak ayı itibariyle tarh ve tahakkuk ettirilmesi ve bu süre içinde de tamamının ödenmesi gerekmektedir.
3-İlan ve Reklam Asma, Tahsis ve Bakım Ücretleri
3030 sayılı Büyük Şehir Belediyelerinin Yönetimi Hakkında Kanunun 18 nci maddesinin (e) fıkrasında; 6 ncı maddenin (A) fıkrasının (c) bendinde belirtilen alanlardaki ilan asma yerleri, elektrik direkleri, büfeleri ile tercihli yollardaki bariyerlere konulacak her türlü ilan ve reklamların vergileri ile asma, tahsis ve bakım ücretleri Büyük Şehir Belediyelerinin gelirleri arasında sayılmıştır.
Bu ücretler, Belediye Meclislerince tespit edilmektedir. Yıllık alınan ücretler Ocak ayında tahakkuk ettirilerek ödenecektir.
İlan ve reklam asma, tahsis ve bakım ücretleri, 3030 sayılı Kanunun yukarıda belirtilen hükmüne göre alınmakta olan bir ücret olup, ilan ve reklam vergisi ile bir ilgisi yoktur.
Bu nedenle, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkınadaki Kanun hükümlerine tabi değildir.
4-Sonuç
Belediye Gelirleri Kanunu içinde yer alan İlan ve Reklam Vergisi çok sayıda mükellefi ilgilendiren bir vergilendirme çeşidi olmasına rağmen çok bilinmemektedir. Bunun neticesinde bu vergiye ilişkin mükellefiyetler yeteri kadar yerine getirilmediği gibi yanlış uygulamalara da sebebiyet vermektedir. Bu makalede özet olarak bu vergi anlatılmaya çalışılmış ve uygulama sorunları özelgelerle anlatılmaya çalışılmıştır.