01.04.2024 Tarihinde ve Sonrasında Reeskont ve Avans İşlemlerinde Uygulanacak Faiz Oranı

BÜLTEN 2024-75

01.04.2024 TARİHİ ve SONRASINDA REESKONT İŞLEMLERİNDE UYGULANACAK İSKONTO VE AVANS İŞLEMLERİNDE UYGULANACAK FAİZ ORANI

01.04.2024 tarih ve 32507 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan T.C.Merkez Bankası tebliği ile yayım tarihinde (01.04.2024), Merkez Bankasınca vadesine en çok 3 ay kalan senetler karşılığında yapılacak reeskont işlemlerinde uygulanacak iskonto faiz oranı yıllık yüzde 50,75, avans işlemlerinde uygulanacak faiz oranı ise yıllık yüzde 51,75 olarak tespit edilmiştir.

Bu tebliğ gereğince uygulanacak ve daha önceki yıllarda uygulanan oranlar aşağıdadır.

REESKONT VE AVANS İŞLEMLERİNDE UYGULANACAK ORANLAR

Reeskont   ve Avans İşlemlerinde Uygulanacak   Oranların Başlangıç Tarihi	Resmi   Gazete’nin Tarih ve Nosu	Vadesine En Çok 3 Ay Kalan Senetler Karşılığı  Yapılacak Reeskont İşlemlerinde Uygulanacak İskonto Faiz Oranı Yıllık%	Avans İşlemlerinde Uygulanacak Faiz Oranı Yıllık%
30.12.2010	30.12.2010-27801	14,00	15,00
29.12.2011	29.12.2011-28157	17,00	17,75
20.12.2012	20.12.2012-28503	13,50	13,75
27.12.2013	27.12.2013-28864	10,25	11,75
14.12.2014	14.12.2014-29205	09,00	10,50
31.12.2016	31.12.2016-29935	08,75	09,75
29.06.2018	29.06.2018-30463	18,50	19,50
11.10.2019	11.10.2019-30915	17,25	18,25
21.12.2019	21.12.2019-30985	12,75	13,75
13.06.2020	13.06.2020-31154	9,00	10,00
19.12.2020	19.12.2020-31339	15,75	16,75
31.12.2021		14,75	15,75
31.12.2022	31.12.2022-32060	09,75	10,75
24.06.2023	24.06.2023-32231	15,75	16,75
01.09.2023	01.09.2023-32296	25,75	26,75
28.09.2023	28.09.2023-32323	30,75	31,75
01.11.2023	01.11.2023-32356	35,75	36,75
01.12.2023	01.12.2023-32386	40,75	41,75
23.12.2023	23.12.2023-32408	43,25	44,25
01.04.2024	01.04.2024-32507	50,75	51,75

 

T.C. Merkez Bankasına göre;

Reeskont; iskonto edilmiş, diğer bir deyişle bir bedel karşılığı el değiştirmiş (iskonto) olan kıymetlerin, bir bedel karşılığında yeniden el değiştirmesini (reeskont) ifade eder.

Reeskont ve avans işlemleri, Merkez Bankası Kanunu’nun 45. maddesine göre düzenlenmiştir.

Merkez Bankası, bankacılık kesiminin geçici likidite ihtiyaçlarının karşılanması için, bankalar tarafından verilecek ticari senet ve vesikaları reeskonta kabul edebilir. Türkiye’de reeskont işlemindeki tüm koşul ve kurallar, Merkez Bankası tarafından belirlenir. Bunun yanında, reeskont kredilerinin en yüksek sınırı ve kredi türlerine göre limitleri, para politikası ilkeleri doğrultusunda yine Banka tarafından konulur.

Bu işlemler için Merkez Bankası tarafından uygulanan faize “reeskont faiz oranı” adı verilmektedir. Merkez Bankası reeskonta kabul edebileceği senetler karşılığında avans da verebilmektedir. Avans için  teminat olarak alınan bu senetler; ticari senet ve belgeler, devlet tahvilleri ve borsada kayıtlı tahvillerdir. Ekonomideki para arzı ve kredi genişlemesi dikkate alınarak belirlenen reeskont faiz oranı, mevcut durumda uygulanan para politikası kapsamında bir para politikası aracı olarak önemini kaybetmiştir.

Vergi uygulamalarında yukarıda yer alan oranların uygulanacağı hükümler aşağıdadır.

VUK Md.281: Alacaklar mukayyet değerleriyle değerlenir. Mevduat veya kredi sözleşmelerine müstenit alacaklar değerleme gününe kadar hesaplanacak faizleriyle birlikte dikkate alınır.

Vadesi gelmemiş olan senede bağlı alacaklar değerleme gününün kıymetine irca olunabilir. Bu takdirde, senette faiz nispeti açıklanmış ise bu nispet, açıklanmamışsa Cumhuriyet Merkez Bankasının resmi iskonto haddi uygulanır.

Bankalar ve bankerler ile sigorta şirketleri alacaklarını ya Cumhuriyet Merkez Bankasının resmi iskonto haddi veya muamelelerinde uyguladıkları faiz haddi ile, değerleme günü kıymetine irca ederler.

VUK Md.285: Borçlar mukayyet değerleriyle değerlenir. Mevduat veya kredi sözleşmelerine müstenit borçlar değerleme gününe kadar hesaplanacak faizleriyle birlikte dikkate alınır.

Vadesi gelmemiş olan senede bağlı borçlar değerleme günü kıymetine irca olunabilir. Bu takdirde senette faiz nispeti açıklanmışsa bu nispet, açıklanmamışsa Cumhuriyet Merkez Bankasının resmi iskonto haddinde bir faiz uygulanır.

Banka ve bankerler ile sigorta şirketleri borçlarını, Cumhuriyet Merkez Bankasına resmi iskonto haddi veya muamelelerinde uyguladıkları faiz haddiyle, değerleme günü kıymetine irca ederler.

Alacak senetlerini değerleme gününün kıymetine irca eden mükellefler, borç senetlerini de aynı şekilde işleme tabi tutmak zorundadırlar.

VUK GT 238:

Senede bağlı alacakların ve borçların değerleme günündeki kıymetlerine irca edilmesi sırasında senet üzerinde faiz nispetinin belli edilmediği hallerde T.C. Merkez Bankasının resmi iskonto hadlerinin uygulanması yasal bir zorunluluk olup, alacak senetleri ile borç senetlerinin reeskont işlemlerinde uygulanacak iskonto yönteminin de T.C. Merkez Bankası tatbikatına paralellik arzetmesi gerekeceği açıktır.

T.C. Merkez Bankasının reeskont işlemleri ile ilgili uygulamasında ise vadesine en çok 92 gün kalmış olan senetler reeskonta kabul edilmekte; senedin vadesinin belirlenmesinde faizin başlangıç tarihi olarak senedin reeskonta kabul edildiği tarihten bir önceki gün esas alınmaktadır. Vadesi 92 günden daha fazla olan senetler ise reeskonta kabul edilmemektedir. İskonto tutarı ise dış iskonto yöntemine göre, yani senedin itibari değeri üzerinden hesaplanmaktadır.

64 NOLU VUK SİRKÜLERİ

İleri düzenleme tarihli çeklerin  değerleme gününde vadesi gelmemiş senede bağlı alacak ve borçlar için uygulanması öngörülen reeskont uygulanmasından yararlanması mümkün bulunmaktadır.

Formüller:

İç İskonto Formül                           

Reeskont Tutar =( Nominal Değer*Faiz Oran*Gün Sayısı)/(36.000+(Faiz Oranı*Gün Sayısı))

Peşin Değer Formülü

Peşin Değer =(Nominal Değer*36.000)/36.000+(Faiz Oranı*Gün Sayısı)

Reeskont Tutarı=Nominal Değer-Peşin Değer

İlgili tebliğe ulaşmak için tıklayınız.

 

Erdoğdu ÖZ

Yeminli Mali Müşavir

İstanbul, 01.04.2024