Makale 2011Makaleler

Dahilde İşleme Belgesi Kapsamında Yapılacak Teslimler ve KDV Uygulaması

DAHİLDE İŞLEME BELGESİ KAPSAMINDA YAPILACAK TESLİMLER VE KDV UYGULAMASI

 

                                                                                                                 Erdoğdu ÖZ

                                                                                                                     Yeminli Mali Müşavir

Dahilde işleme rejimi ve geçici kabul rejimi; ihraç edilecek malların üretiminde kullanılacak olan girdilerin ithal edilmesi durumunda, ithalde ödenmesi gereken vergilerin ödenmeyerek teminata bağlanmak suretiyle ertelenmesini ve bu girdiler kullanılmak suretiyle imal edilen malların ihraç edildiğinin tevsiki halinde, daha önce ertelenen vergilerin terkin edilerek bunlarla ilgili olarak verilen teminatların çözülmesini sağlamaya yönelik düzenlemelerdir.

Bu kapsamda işlem yapmak isteyen mükelleflerin, ihraç edecekleri malların üretiminde kullanacakları girdileri vergisiz olarak ithal edebilmek için ithalat işleminden önce Dış Ticaret Müsteşarlığına başvurmaları gerekmektedir. Bu başvuru neticesinde, şartlar uygun ise Avrupa Birliği’ne dahil ülkelerden yapılacak ithalat için “Dahilde İşleme İzin Belgesi”, diğer ülkelerden yapılacak ithalat için ise, “Geçici Kabul İzin Belgesi” verilmektedir.

Katma Değer Vergisi Kanunu’nun Geçici 17 nci maddesiyle, yurt içinden ham ve yardımcı madde alımlarında da  katma değer vergisi ödenmeksiz alım yapılabilme imkanı getirilmiştir.

Bu maddenin uygulanma süresi 31.12.2015 yılına kadardır[i] .

Katma Değer Vergisi Kanunu’nun geçici 17. maddesi;

Dahilde işleme ve geçici kabul rejimi kapsamında ihraç edilecek malların üretiminde kullanılacak maddelerin 31/12/2015 tarihine kadar tesliminde Katma Değer Vergisi Kanununun 11 inci maddesinin 1 numaralı fıkrasının (c) bendi hükümlerine göre, bölgeler, sektörler veya mal grupları itibariyle işlem yaptırmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir. Bu maddenin uygulanmasında ihracat süresi olarak anılan bentteki süre yerine bu rejimlerle öngörülen süreler esas alınır. İhracatın şartlara uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde zamanında alınmayan vergi, vergi ziyaı cezası uygulanarak gecikme faizi ile birlikte alıcıdan tahsil edilir.”şeklindedir.

Bütün sektörlerde dahilde işleme veya geçici kabul izin belgesi kapsamında ihraç edilecek ürünlerin imalinde kullanılacak maddelerin belge sahiplerine tesliminde Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 11/1-c maddesine göre işlem yapılması  mümkündür[ii].

Katma Değer Vergisi Kanunu’nun tecil ve terkin ile ilgili 11/c maddesi aşağıdaki gibidir.

“c) (3297 sayılı Kanunun 3’üncü maddesiyle eklenen bent) İhraç edilmek şartıyla imalatçılar tarafından kendilerine teslim edilen mallara ait katma değer vergisi, ihracatçılar tarafından ödenmez. Mükelleflerce tahsil edilmeyen ancak ilgili dönem beyannamesinde beyan edilecek olan bu vergi, vergi dairesince tarh ve tahakkuk ettirilerek tecil olunur.

Söz konusu malların, ihracatçıya teslim tarihini takip eden ay başından itibaren 3 ay içinde ihraç edilmesi halinde, tecil edilen vergi terkin olunur.

İhracatın yukarıdaki şartlara uygun gerçekleştirilmemesi halinde, tecil olunan vergi tahakkuk ettirildiği tarihten itibaren 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51’inci maddesine göre belirlenen gecikme zammıyla birlikte  tahsil olunur. Ancak, ihraç edilmek şartıyla teslim edilen malların Vergi Usul Kanununda belirtilen mücbir sebepler nedeniyle ihraç edilmemesi halinde, tecil edilen vergi tecil edildiği tarihten itibaren 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48’inci maddesine göre ilgili dönemler için geçerli tecil faizi ile birlikte tahsil edilir.

Tecil veya terkin edilen bu vergiler hakkında ihracatçılar bakımından bu Kanunun 32’inci maddesi hükmü uygulanmaz.

İhracatçılara mal teslim eden imalatçılara iade edilecek Katma Değer Vergisi ihraç edilen mala ilişkin imalatçı satış bedeline göre hesaplanan vergiden imalatçı aleyhine matrahta meydana gelen değişikliğe ilişkin verginin düşülmesinden sonra kalan tutardan  fazla olamaz.

İhracatçılara mal teslim eden imalatçılara iade edilmesi gereken Katma Değer Vergisi ihracat işlemlerinin tamamlanmasından sonra yapılır. İade veya tecil olunacak vergi miktarı mükellefin ilgili dönem beyannamesinde yer alan bilgiler mukayese edilmek suretiyle hesaplanır.

İhracatın mücbir sebepler veya beklenmedik durumlar nedeniyle üç ay içinde gerçekleştirilememesi halinde, en geç üç aylık sürenin dolduğu tarihten itibaren onbeş gün içinde başvuran ihracatçılara, Maliye Bakanlığınca veya Bakanlığın uygun görmesi halinde vergi dairelerince üç aya kadar ek süre verilebilir. “

Bu kanun maddeleri ve Maliye Bakanlığı’nın yayınladığı 83,95 ve 98 seri nolu KDV Genel Tebliğleri ile Dahilde İşleme Belgesi ile ilgili açıklamalar yapılmıştır.

Bu açıklamalara göre yapılacak işlemler aşağıda özetlenmiştir.

1-“Dahilde İşleme” veya “Geçici Kabul” İzin Belgelerine sahip katma değer vergisi mükellefleri, bu belgelerde gösterilen maddeleri, Katma Değer Vergisi Kanununun 11/1-c maddesinde hükme bağlanan tecil-terkin sisteminden yararlanarak teslim alabileceklerdir.

Satıcıların bu kapsamda satış yapmaları ihtiyaridir.

2-Bu kapsamda gerçekleşecek teslimler nedeniyle düzenlenecek faturalarda her bir mal türüne ilişkin katma değer vergisi hariç bedelin 2.500 (tekstil-konfeksiyon sektöründe pamuk, yün, iplik ve kumaş dışındaki mallarda 500) lirayı aşması zorunludur.

3-Sahibi oldukları dahilde işleme veya geçici kabul izin belgesinde yer alan malların alımlarında tecil-terkin sistemi kapsamında işlem yapılmasını isteyen mükellefler, geçici kabul veya dahilde işleme izin belgelerini satıcılara ibraz ederek, hesaplanan verginin kendilerinden tahsil edilmemesini talep edeceklerdir.

4-Bu kapsamda işlem yapan satıcılar tarafından öncelikle talep edilen malın, belgedeki cins ve miktara uygun olup olmadığı, daha önce satın alınan miktarlar da göz önünde alınarak belirlenecek ve düzenlenecek faturada toplam bedel üzerinden hesaplanan katma değer vergisi alıcılardan tahsil edilmeyecektir.

Tecil terkin sistemi kapsamında satın alınan malların ihracında ambalaj maddesi veya malzemesi olarak kullanılan mallar da bu uygulama kapsamındadır[iii].

Bu uygulama çerçevesinde; tecil-terkin sistemi kapsamında teslim alınan malların ihracında ambalaj maddesi veya malzemesi olarak kullanılan mallar, Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 11/1-c maddesi kapsamında işlem görür.

5-Alıcının ibraz edeceği dahilde işleme izin belgesinin “İthal Edilen Maddelerle İlgili Bilgiler” bölümü satıcılar tarafından gerçekleşen teslime uygun şeklide doldurularak imzalanacak ve kaşe basılacaktır.

Geçici kabul izin belgesinin ibraz edilmesi halinde ise; bu belgenin uygun bir yerine “Bu belgenin…………sırasındaki …………….miktar/birim maldan……..miktarı……….tarih ve …………..sayılı faturayla satılmıştır.” şerhi konularak imzalanacak ve kaşe basılacaktır.

Bu şekilde şerh düşülen belgelerin bir fotokopisi, belge sahibi tarafından imza ve kaşe tatbik edilmek suretiyle onaylanmalı ve satıcıya yada ihracatçıya verilmelidir.

6-Tecil-terkin uygulaması kapsamında teslim edilen mallar için düzenlenen faturaya; “Katma Değer Vergisi Kanununun Geçici 17 nci maddesi hükmü gereğince katma değer vergisi tahsil edilmemiştir” ibaresi yazılacaktır.

7 Ham ve yardımcı madde satıcıları tarafından bu dönemde verilecek KDV beyannamesine, alıcılar tarafından onaylanarak verilen geçici kabul veya dahilde işleme izin belgesinin bir fotokopisi eklenecektir.

8-Tecil-Terkin kapsamında satın alınan maddelerle imal edilen malların süresi içinde ihraç edildiği Yeminli Mali Müşavirlerce düzenlenecek bir raporla tespit edilecektir.

Bu raporlar, söz konusu kapsamda ihracatın yapıldığı her dönem için ayrı ayrı düzenlenecek ve ikişer örneği ihracatın yapıldığı ayı takip eden ay başından itibaren 3 ay içinde ilgili satıcılara verilecektir.

Satıcılar sözü edilen raporu bağlı olduğu vergi dairesine ibraz etmek suretiyle tecil edilen verginin terkinini sağlayacaktır.

Satıcı bu teslimle ilgili olarak iade edilecek katma değer vergisi beyan etmişse iade, alıcının gönderdiği rapor ile satış faturalarının fotokopisi veya bu faturaların tarihi, sayısı ile fatura muhteviyatı malların cinsi, miktarı ve tutarına ilişkin bilgileri içeren ve satıcı tarafından onaylanan bir listenin ibrazı üzerine ihracatla ilgili katma değer vergisi iadelerinin tabi olduğu usul ve esaslara göre yerine getirilecektir.

Dahilde işleme izin belgesi sahibi ihracatçılara KDV Kanununun geçici 17 nci maddesi kapsamında ihraç kaydıyla mal teslim eden mükelleflerin, bu teslimler nedeniyle tecil edilemediği için iadesi gereken katma değer vergisini, alıcı tarafından düzenlettirilecek YMM tasdik raporunun ibraz edilmesi şartıyla, ihracatın gerçekleştiği dönemde indirim konusu yapabileceklerdir.

9-Tecil-terkin uygulaması kapsamında satın alınan mallardan üretilen malların izin belgesinde öngörülen süre ve şartlara uygun olarak ihraç edilmemesi halinde zamanında alınmayan vergi, tecil tarihinden itibaren vergi ziyaı cezası da uygulanmak suretiyle gecikme faizi ile birlikte KDVK. 11/c uygulamasından farklı olarak alıcıdan tahsil edilecektir.

 


[i]  6111 sayılı Kanunla uzatılan süre.

[ii] 16.04.2001 tarih ve 2001/2325 sayılı BKK

[iii] 91 ve 104 Nolu KDV Genel Tebliği