Bülten 2015-13 2015 Yılında Uygulanacak Asgari Geçim İndirimi Tutarları
Erdoğdu ÖZ
Yeminli Mali Müşavir
İstanbul, 02.01.2015
BÜLTEN ( E.Ö. 2015/13 )
2015 YILINDA UYGULANACAK ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ TUTARLARI
Asgari geçim indirimi, Gelir Vergisi Kanununun 32 nci maddesinde aşağıda belirtildiği gibi açıklanmaktadır.
Asgarî geçim indirimi; ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgarî ücretin yıllık brüt tutarının; mükellefin kendisi için % 50′si, çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için % 10′u, çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere; ilk iki çocuk için % 7,5 diğer çocuklar için % 5′idir.
Gelirin kısmî döneme ait olması halinde, ay kesirleri tam ay sayılmak suretiyle bu süreye isabet eden indirim tutarları esas alınır. Asgarî geçim indirimi, bu fıkraya göre belirlenen tutar ile 103 üncü maddedeki gelir vergisi tarifesinin birinci gelir dilimine uygulanan oranın çarpılmasıyla bulunan tutarın, hesaplanan vergiden mahsup edilmesi suretiyle uygulanır. Mahsup edilecek kısmın fazla olması halinde iade yapılmaz.
İndirimin uygulamasında “çocuk” tabiri, mükellefle birlikte oturan veya mükellef tarafından bakılan (nafaka verilenler, evlat edinilenler ile ana veya babasını kaybetmiş torunlardan mükellefle birlikte oturanlar dâhil) 18 yaşını veya tahsilde olup 25 yaşını doldurmamış çocukları, “eş” tabiri ise, aralarında yasal evlilik bağı bulunan kişileri ifade eder.
İndirim tutarının tespitinde mükellefin, gelirin elde edildiği tarihteki medenî hali ve aile durumu esas alınır. İndirim, yukarıdaki oranlara göre hesaplanan tutarları aşmamak kaydıyla, ücret geliri elde eden aile fertlerinden her biri için ayrı ayrı, çocuklar için eşlerden yalnızca birisinin gelirine uygulanır. Boşananlar için indirim tutarının hesabında, nafakasını sağladıkları çocuk sayısı dikkate alınır.
Bu hükme göre,
2015 yılı başında tespit edilen aylık asgari ücret 1.201,50 TL’dir.
12 aylık asgari ücret (1.201,50*12=) 14.418,00 TL’dir.
Bu ücretin, ilk gelir vergisi dilimi olan %15’e göre vergisi (14.418,00*0,15=)2.162,70 TL.
1 aylık vergi (2.162,70/12=) 180,225 TL.
Çalışanın kendisi için %50 oranında indirim uygulanır. Buna göre asgari geçim indirimi (180,225*0,50=) 90,11 TL’dir.
Yukarıdaki hesaplamaya göre asgari geçim indirimi aile durumuna göre aşağıdaki gibidir.
ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ TABLOSU
|
Çalışanın Medeni Durumu |
İndirim Oranı (%) |
2013 yılında aylık indirim tutarı(TL) |
2014 yılında aylık indirim tutarı(TL) |
2015 yılında aylık indirim tutarı(TL) |
| Bekar |
50 |
73,40 |
80,33 |
90,11 |
| Evli,eşi çalışmıyor |
60 |
88,07 |
96,39 |
108,14 |
| Evli, eşi çalışmıyor, 1 çocuklu |
67,5 |
99,08 |
108,44 |
121,65 |
| Evli, eşi çalışmıyor, 2 çocuklu |
75 |
110,09 |
120,49 |
135,17 |
| Evli, eşi çalışmıyor, 3 çocuklu |
80 |
117,43 |
128,52 |
144,18 |
| Evli, eşi çalışmıyor, 4 çocuklu |
85 |
124,77 |
136,55 |
153,19 |
| Evli, eşi çalışıyor |
50 |
73,40 |
80,33 |
90,11 |
| Evli, eşi çalışıyor, 1 çocuklu |
57,5 |
84,40 |
92,37 |
103,63 |
| Evli, eşi çalışıyor, 2 çocuklu |
65 |
95,41 |
104,42 |
117,15 |
| Evli, eşi çalışıyor, 3 çocuklu |
70 |
102,75 |
112,46 |
126,16 |
| Evli, eşi çalışıyor, 4 çocuklu |
75 |
110,09 |
120,49 |
135,17 |
| Boşanmış |
50 |
73,40 |
80,33 |
90,11 |
| Boşanmış, 1 çocuklu |
57,5 |
84,40 |
92,37 |
103,63 |
| Boşanmış, 2 çocuklu |
65 |
95,41 |
104,42 |
117,65 |
| Boşanmış, 3 çocuklu |
70 |
102,75 |
112,46 |
126,16 |
| Boşanmış, 4 çocuklu |
75 |
110,09 |
120,49 |
135,17 |
Not:1-Asgari geçim indiriminden yararlanmak isteyen ücretli “Aile Durum Bildirimi”ni işverene vermek zorundadır(265 Seri Nolu Gelir Vergisi GT).
2-Asgari geçim indirimi bordrosunun düzenlenmesine ilişkin ilkeler aşağıda gösterilmiştir. İşverenler, kendilerinde mevcut medeni durum ve çocuk sayısı ile ilgili bilgiler doğrultusunda, her yıl Ocak ayı itibariyle örneği Tebliğe ekli “Asgari Geçim İndirimine Ait Bordro” yu düzenleyeceklerdir.
Her bir ücretlinin yararlanacağı asgari geçim indirimi ayrı ayrı hesaplanarak bordroda ilgili aya ait sütunda gösterilecektir.
Yıl içerisinde meydana gelen değişiklikler için ayrı bir bordro düzenlenebileceği gibi değişiklikler aynı bordro üzerinde de gösterilebilecektir.
Bordro işveren nezdinde muhafaza edilecek olup, istendiği takdirde yetkililere ibraz edilecektir