Yurt Dışında Yerleşik Vatandaşlar Mevduat ve Katılım Sistemi (Yuvam) Hesapları Hakkında Tebliğ

BÜLTEN 2022-71

YURT DIŞINDA YERLEŞİK VATANDAŞLAR MEVDUAT VE KATILIM SİSTEMİ (YUVAM) HESAPLARI HAKKINDA TEBLİĞ

1 Şubat 2022 tarih ve 31737 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının “Yurt Dışında Yerleşik Vatandaşlar Mevduat ve Katılım Sistemi (Yuvam) Hesapları Hakkında Tebliğ (Sayı: 2022/7)’de, yurt dışında yerleşik vatandaşların yurt dışı bankalardan transfer ettikleri döviz tutarları karşılığında bankalarda açtıracakları döviz tevdiat hesapları ile döviz cinsinden katılım fonlarının Türk lirası cinsinden Yurt Dışında Yerleşik Vatandaşlar Mevduat ve Katılım Sistemi (YUVAM) hesaplarına dönüştürülmesine ilişkin usul ve esasları düzenlenmişti.

Bu defa, 18 Şubat 2022 tarih ve 31754 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının “Yurt Dışında Yerleşik Vatandaşlar Mevduat ve Katılım Sistemi (Yuvam) Hesapları Hakkında Tebliğ (Sayı: 2022/7)’de, Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sayı:2022/8) yayınlanmıştır.

Buna göre;

Yasal yerleşim yeri yurt dışında olan ve nitelikleri Merkez Bankasınca tespit edilen şirketlerin, yurt dışından transfer ettikleri döviz tutarları karşılığında bankalarda açtıracakları döviz tevdiat hesapları ile döviz cinsinden katılım fonları, daha önce yurt dışındaki vatandaşların hesaplarının dönüştürülmesine TL cinsinden YUVAM hesaplarına dönüştürülmesine ilişkin uygulama kapsamına alındı.

Merkez Bankası, bankaların YUVAM hesabı için uygulayacağı azami faiz oranını belirlemeye yetkili olacak.

Açılacak YUVAM hesapları için dönüştürülmesi öngörülen döviz tevdiat hesaplarının dolar, euro ve İngiliz sterlini cinsinden olmasına ilişkin sınırlama kaldırıldı. Buna göre, YUVAM hesabı açılabilmesi için döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesabı bakiyesi yeterli olacak.

Aşağıda, söz konusu güncelleniş tebliğ (yenilenmiş hükümler kırmızı renkli), (yürürlükten kalkmış hükümler üzeri çizili) olarak yer almıştır.

Amaç ve kapsam

MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, yurt dışında yerleşik vatandaşların yurt dışı bankalardan transfer ettikleri döviz tutarları karşılığında bankalarda açtıracakları döviz tevdiat hesapları ile döviz cinsinden katılım fonlarının Türk lirası cinsinden Yurt Dışında Yerleşik Vatandaşlar Mevduat ve Katılım Sistemi (YUVAM) hesaplarına dönüştürülmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

“MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, yurt dışında yerleşik vatandaşlar ile yurt dışında yerleşik vatandaşların sermayedar olduğu,  yasal yerleşim yeri yurt dışında olan ve  nitelikleri Merkez Bankasınca tespit edilen şirketlerin yurt dışından transfer ettikleri döviz tutarları karşılığında bankalarda açtıracakları döviz tevdiat hesapları ile döviz cinsinden katılım fonlarının Türk lirası cinsinden Yurt Dışında Yerleşik Vatandaşlar Mevduat ve Katılım Sistemi (YUVAM) hesaplarına dönüştürülmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.”

Dayanak

MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, 14/1/1970 tarihli ve 1211 sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanununun 4 üncü maddesinin üçüncü fıkrasının (I) numaralı bendinin (b) ve (g) alt bentleri ile 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununun 144 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar ve kısaltmalar

MADDE 3 – (1) Bu Tebliğde geçen;

a) Banka: 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununun 3 üncü maddesinde tanımlanan mevduat ve katılım bankalarını,

b) Dönüşüm kuru: Döviz tevdiat hesapları ve döviz cinsinden katılım fonu hesaplarında bulunan dövizin Türk lirasına çevrildiği gün Merkez Bankasınca belirlenecek usul ve esaslara göre ilan edilen döviz alış kurunu,

c) Merkez Bankası: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasını,

ç) Vade sonu kuru: YUVAM hesabının vadesinde Merkez Bankasınca belirlenecek usul ve esaslara göre ilan edilen döviz alış kurunu,

d) Yurt dışında yerleşik vatandaş: Yurt dışında oturma veya çalışma izni ya da hakkı bulunan veya adres kayıt sisteminde yerleşim yeri bilgisi olarak yurt dışı adresi kayıtlı olan 18 yaşından büyük Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı gerçek kişiler ile 29/5/2009 tarihli ve 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 inci maddesi uyarınca Mavi Kart verilenleri,

e) Yurt Dışında Yerleşik Vatandaşlar Mevduat ve Katılım Sistemi (YUVAM) Hesabı: (d) bendinde tanımlanan kişilerin yurt dışı bankalardan transfer ettikleri döviz tutarları karşılığında bankalarda açtıracakları döviz tevdiat hesapları ile döviz cinsinden katılım fonlarının Türk lirasına dönüştürülmesi suretiyle açılan ve Merkez Bankasınca belirlenen usule göre ilave getiri sağlanan vadeli mevduat ve katılma hesaplarını,

“e) Yurt Dışında Yerleşik Vatandaşlar Mevduat ve Katılım Sistemi (YUVAM) Hesabı: (d) bendinde tanımlanan kişiler ile bu kişilerin sermayedar olduğu, yasal yerleşim yeri Türkiye dışında olan ve nitelikleri Merkez Bankasınca belirlenen şirketlerin yurt dışından transfer ettikleri döviz tutarları karşılığında bankalarda açtıracakları döviz tevdiat hesapları ile döviz cinsinden katılım fonlarının Türk lirasına dönüştürülmesi suretiyle açılan ve Merkez Bankasınca belirlenen usule göre ilave getiri sağlanan vadeli mevduat ve katılma hesaplarını,”

ifade eder.

YUVAM hesabı genel hükümleri

MADDE 4 – (1) YUVAM hesaplarının vadeleri Merkez Bankasınca yayımlanacak usul ve esaslarda belirlenir.

(2) YUVAM hesaplarına dönüştürülen döviz tutarları üzerinden anaparasına vade gruplarına göre sağlanacak ilave getirinin oranları ve usulü Merkez Bankasınca yayımlanacak usul ve esaslarda belirlenir. İlave getiri döviz bazında anaparanın Türk lirası karşılığı üzerinden hesaplanır ve Türk lirası olarak ödenir.

YUVAM hesabı açılması

MADDE 5 – (1) Yurt dışında yerleşik vatandaşların ABD doları, Euro ve İngiliz sterlini cinsinden döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesabı bakiyeleri hesap sahibinin talep etmesi halinde dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilerek YUVAM hesabı açılır.

“(1) YUVAM hesabı açtırabileceklerin döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesabı bakiyeleri hesap sahibinin talep etmesi halinde dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilerek YUVAM hesabı açılır.”

(2) Banka tarafından Merkez Bankasının hesabına aktarılan dövizler, Merkez Bankasınca dönüşüm kuru üzerinden satın alınır ve karşılığı Türk lirası ilgili bankaya aktarılır.

(3) Bankanın mevduat hesabına uygulayacağı faiz oranı Merkez Bankasınca belirlenen bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının altında olamaz. Katılma hesabına sağlanacak getirinin Merkez Bankasının katılım bankaları ile açık piyasa işlemleri kapsamında yaptığı bir hafta vadeli geri satım vaadi ile alım işlemlerinde oluşan maliyetten düşük olması halinde aradaki farkı katılım bankacılığı esasları çerçevesinde katılım bankası karşılayabilir, karşılanmayan kısım için Merkez Bankasınca ödeme yapılmaz.

“(4) Merkez Bankası, bankanın YUVAM hesabına uygulayacağı azami faiz oranını belirlemeye yetkilidir.”

Vade sonu işlemleri

MADDE 6 – (1) Vade sonunda YUVAM hesabı sahibine anapara ile faiz, katılma hesabı sahibine ise vade sonundaki katılma hesabı bakiyesi banka tarafından ödenir.

(2) Vade sonunda hesap sahibinin vade sonu kuru üzerinden hesaplanan döviz bazında anaparası ile Merkez Bankasınca sağlanacak ilave getiri tutarı toplamını elde etmesi esastır. Katılma hesaplarında katılım bankacılığı esasları geçerlidir.

(3) Vade sonu kurunun dönüşüm kurundan yüksek olması ve kur farkı üzerinden hesaplanan tutarın banka tarafından ödenecek faiz/kâr payından yüksek olması durumunda, kur farkı üzerinden hesaplanan tutardan faiz veya kâr payı düşülerek hesaplanan tutar ile Merkez Bankasınca sağlanacak ilave getiri tutarı Merkez Bankasınca mevduat veya katılma hesabı sahibine ödenmek üzere ilgili bankaya aktarılır.

(4) Vadeden önce çekim yapılması durumunda Merkez Bankasınca kur farkı ve ilave getiri tutarı ödenmez.

İstisnalar

MADDE 7 – (1) 16/10/2006 tarihli ve 2006/11188 sayılı Mevduat ve Kredi Faiz Oranları ve Katılma Hesapları Kâr ve Zarara Katılma Oranları ile Özel Cari Hesaplar Dahil Bu İşlemlerde Sağlanacak Diğer Menfaatler Hakkında Bakanlar Kurulu Kararının 4 üncü maddesinin birinci fıkrası ile 10/2/2020 tarihli ve 31035 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Mevduat ve Kredi Faiz Oranları ve Katılma Hesapları Kâr ve Zarara Katılma Oranları Hakkında Tebliğ (Sayı: 2020/3)’in 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesi ve dördüncü fıkrası hükümleri bu Tebliğ kapsamında açılacak Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına uygulanmaz.

Yürürlük

MADDE 8 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 9 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı yürütür.